Hou 1,5 meter afstand. Check. Was
regelmatig je handen. Check. Raak je gezicht niet aan. Oeh, dat is al een heel
stuk moeilijker, niet? Volgens psychologisch onderzoek raken mensen gemiddeld
16 (zestien!) keer per uur hun gezicht aan. En het is zo dat men zichzelf kan
besmetten met het SARS-CoV-2 virus. Dus hou daarmee op. Maar het is een
onbewuste gewoonte die heel moeilijk te doorbreken blijkt. Dus in dit artikel
enkele tips.
Ok, ik wil eerst toch nog even
duidelijk zijn. Ten eerste: het grootste risico op besmetting is via droplet
transmissie: een zieke hoest of niest, en je staat op minder dan 1,5 meter er
vandaan. Dus hou afstand. En ten tweede: het tweede risico op besmetting is
door het aanraken van voorwerpen/oppervlakken waar recent een zieke persoon op
heeft gehoest of heeft aangeraakt met ongewassen handen. Dus als je regelmatig
je handen wast, is het risico op besmetting ook weer een aantal grootteordes
kleiner. Nadat je je handen gewassen hebt, mag je je gezicht zoveel bepotelen
als je wilt. Totdat je weer voorwerpen (zoals deurklinken, bureauoppervlakken -
of andermans hand) gehanteerd hebt uiteraard.
Tip 1 - Herken de triggers
Hou je eigen gedrag gedurende een
aantal uren oplettend in het oog. Of vraag aan een huisgenoot om dat te doen -
je kinderen zitten zich mogelijk steendood te vervelen, het zal voor hen
wellicht een leuk spelletje zijn om mama of papa enkele uren te bespioneren en
nota's te maken wanneer en hoe je je gezicht aanraakt.
Misschien gebruik je je handen als
kinsteun, of zit je regelmatig peinzend je ooghoek te strelen, of peuter je de
hele tijd onbewust in je neus (de kans is groot dat je kinderen deze laatste
activiteit gaan rapporteren, ongeacht of je dit nu daadwerkelijk doet of niet).
Op basis hiervan kun je gerichte
acties gaan nemen om dit bewust te onderdrukken.
Tip 2 - Hou je handen bezig
Door je handen bezig te houden met
een stressbal of een ander voorwerp zoals bijvoorbeeld een balpen, kun je het
aantal keren dat je je gezicht aanraakt verminderen en triggers minimaliseren.
Maar vergeet niet om dat voorwerp regelmatig schoon te maken en te ontsmetten.
Niet je ding? Als je je handen niet
direct nodig hebt, dan kun je ze ook onder je armen of onder je benen
"vastklemmen".
Het gebruik van (sterk) geurende
zeep of lotion kan ook helpen. Als je je handen dan dicht bij je gezicht
brengt, maakt de geur je er bewust van. Hou er wel rekening mee dat je na een
tijdje die geur gaat beginnen haten…
Tip 3 - Papieren zakdoekjes
Moet je toch ab-so-luut ge gezicht
aanraken? Heb je die onweerstaanbare jeuk aan je linkeroog die maar niet
weggaat? En hoe meer je probeert er niet aan te denken, hoe sterker de drang
wordt, en hoe meer het je gedachten gaat beheersen tot uiteindelijk… heb je ook
jeuk gekregen tijdens het lezen van de voorgaande zinnen?
Wel, hou hiervoor een doosje met
papieren zakdoekjes bij de hand, en gebruik dat om te wrijven, krabben of
peuteren in plaats van je vingers.
Tip 4 - Relax
Met al die richtlijnen zou je nog
obsessief gedrag beginnen vertonen, met continu gedachten in je hoofd
"gezicht niet aanraken, gezicht niet aanraken, …" en het angstzweet
dat je uitbreekt wanneer je dat onvermijdelijk tóch weer eens gedaan hebt. Al die
stress is niet gezond. Dat heeft een negatieve impact op je immuunsysteem. Dus
hoe meer je gestrest bent, hoe minder je lichaam het vermogen vermindert om
infecties te bestrijden. Eh, dat laatste had ik misschien beter niet gezegd, nu
begin je daar waarschijnlijk ook over te stressen…
Besteed dus ook aandacht aan
relaxatieoefeningen, via meditatie of mindfulness technieken. Hoe relaxter je
bent, hoe minder je geneigd bent om je gezicht aan te raken.
En zoals ik hoger al aangaf:
wanneer je handen proper zijn, mag je gerust je gezicht aanraken. Hou dus
voldoende afstand en was regelmatig je handen, en dan komt het wel in orde.