Ik ga toch nog iets zeggen over de Mexicaanse griep. Anders lijkt het alsof ik er niet mee bezig ben, en niets is minder waar. Het aantal vragen dat ik hierover krijg, neemt epidemische vormen aan - haha. Ja, de bedrijven zijn eigenlijk een beetje aan het panikeren, nu de overheid op 14 juli heeft verklaard dat men van strategie verandert. Isoleren gaat niet meer, zo zegt de viroloog en Interministeriële Commissaris Influenza (klinkt wel sjiek) prof. Van Ranst. Nu moeten we overgaan naar een strategie van "mitigation" (beperken van de effecten.) Hij is niet de enige die het zegt, hoor. Alle ministers van Volksgezondheid van de EU hebben hierover overlegd.
Enfin, dit betekent dat niet elk verdacht geval wordt geanalyseerd. Men gaat er nu gewoon van uit dat het seizoensgriep of Mexicaanse griep is, en de behandeling is in beide gevallen hetzelfde. Een aai over de bol en je beddeke in. Antivirale middelen zijn enkel nog voor de risicogevallen. De anderen moeten vanaf nu van deze snoepjes afblijven. En maar goed ook, of binnen de kortste keren is het virus resistent. Nu al heb ik een aantal nieuwsberichten gelezen waarin staat dat de Mexicaanse griep minder goed reageert op Tamiflu. Iedereen aan de Relenza!
De mensen die contact hebben met iemand die de Mexicaanse griep heeft, mogen ook niet meer thuisblijven, wat wel nog werd aangeraden vóór 14 juli. Sie müssen arbeiten! Vort! Dat ze maar papieren zakdoekjes gebruiken om in te snuiten en de handjes mooi wassen. Pff, right. Ik heb al vaak gemerkt hoe geneigd de mensen zijn om hun handen te wassen.
Bovendien verspreidt het griepvirus zich met zulk een gemak. Er moet maar iemand over je schouder staan rochelen in de rij aan de kassa, of je hebt het zitten -- en de drie wachtenden voor je eveneens. En een tijd geleden heb ik nog gelezen dat het griepvirus twee weken kan overleven op een bankbiljet. Betaal dus maar met je bankkaart -- maar uh-oh, als je je code ingeeft op het groezelige toetsenblok heb je het waarschijnlijk ook zitten.
Het is enkel een kwestie van tijd. Alle maatregelen die je maar kan uitvoeren: regelmatig desinfecteren van alle oppervlaktes, klinken etc., zorgvuldig wassen van de handen, wegwerpdoekjes gebruiken, mondmaskers - waarom niet, ... het zal misschien wat langer duren, maar vroeg of laat heb je toch prijs.
Nu, het is nu ook weer niet de builenpest. Momenteel blijkt de Mexicaanse griep zelfs minder gevaarlijk dan de "gewone" seizoensgriep. Een verwacht aantal van zeven doden per dag? Dat komt overeen met het jaarlijks aantal griepdoden, een kleine duizend dus. In een "slecht" jaar zijn dat er zelfs meer dan drieduizend. Zeven doden per dag valt dus eigenlijk nog wel mee. Nu, dat aantal komt wel bovenop het normaal aantal griepdoden. En bovendien had destijds de Spaanse griep ook een bescheiden begin. Dat is wel even anders uitgevallen toen, dus eigenlijk maak ik me toch ook een beetje zorgen over dit beestje.
Enfin, ik heb geen kristallen bol. Misschien eindigt het allemaal als een storm in een glas water. Of misschien gaat er binnen een half jaar niemand meer in leven zijn om deze tekst te lezen. De waarheid zal waarschijnlijk wel ergens daartussen liggen; dat is mijn voorspelling. :-)
En nu als toemaatje, de tekst die ik voor de website van AristA heb opgesteld.
--
Mexicaanse griep – stand van zaken
Strategie van de overheid
De Mexicaanse griep werd voor het eerst vastgesteld op 18 maart 2009 in Mexico. Het gaat om een nieuw menselijk griepvirus, samengesteld uit genen van een varkensgriepvirus, een vogelgriepvirus en een menselijk griepvirus. Deze nieuwe variant van influenza A/H1N1v, wordt sinds eind april nauw opgevolgd in België.
Op 11 juni 2009 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie fase 6 van de grieppandemie afgekondigd. Dit betekent niet dat het griepvirus gevaarlijker is geworden, maar wel dat het ruim verspreid is in verschillende landen van verschillende continenten, ondertussen ook in heel wat Europese landen.
In het begin werden beperkende maatregelen ingesteld voor patiënten en hun contacten. Bij alle mogelijke gevallen werd een staalname uitgevoerd. Alle bevestigde gevallen werden geïsoleerd, eerst in een ziekenhuis en later thuis (afhankelijk van de ernst), en behandeld met antivirale middelen. Ook werden beperkende maatregelen ingesteld voor alle nauwe contactpersonen. Zij kregen een profylactische antivirale behandeling.
Het aantal bevestigde gevallen is de jongste dagen echter in zulke mate toegenomen, dat de oorspronkelijke strategie van isolering niet meer haalbaar is. De ministers van Volksgezondheid van de lidstaten van de EU hebben op 6 juli 2009 overlegd over een Europese overgang van “containment” naar “mitigation” voor de aanpak van de Mexicaanse griep. België heeft, na overleg tussen de federale overheid en de deelstaten, besloten om vanaf 14 juli over te gaan van de isoleringsfase naar de verminderingsfase.
Dit houdt concreet het volgende in:
- De huisartsen verwijzen gevallen verdacht op Mexicaanse griep niet meer door, maar stellen zelf een behandeling in; de patiënten worden ook niet meer geïsoleerd.
- Contactpersonen (ook medebewoners) worden niet meer systematisch enkele dagen thuis gehouden.
- Enkel nog de risicogroepen worden behandeld met antivirale middelen.
- De impact en verspreiding van de Mexicaanse griep wordt bestudeerd via huisartsenpeilpraktijken. Dit is een groep van ca. 200 huisartsen, verspreid over het ganse land.
- Via de provincies zullen antivirale middelen en mondmaskers verspreid worden naar de gemeentes, die het verder zullen verdelen via lokale zorgmeldpunten.
Hoe gevaarlijk is de Mexicaanse griep?
Omdat de Mexicaanse griep een nieuwe variant is van influenza A/H1N1v, hebben weinig mensen immuniteit. Hierdoor worden vele mensen ziek. In de voorbije maanden is wel gebleken dat de Mexicaanse griep qua ernst vergelijkbaar is met seizoensgriep, met dit verschil dat wel relatief meer jongere mensen besmet geraken.
Het ziektebeeld is vergelijkbaar met dat van de normale wintergriep. Het virus veroorzaakt hoge koorts van meer dan 38°C, hoofd- en spierpijn, gewrichtspijn, hoest, buikloop,…
Ook de Mexicaanse griep geneest meestal spontaan. Het volstaat doorgaans dan ook om rust te nemen, voldoende te drinken, gezond te eten en eventueel een koortswerend- of pijnstillend geneesmiddel in te nemen. Het preventief innemen van antivirale geneesmiddelen wordt sterk afgeraden.
Hoe raak je besmet?
Kleine druppeltjes met het virus komen in de lucht terecht door hoesten, niezen of lachen. Men geraakt besmet door het inademen van deze druppeltjes, of door direct contact met deze druppeltjes, met een besmette persoon of met besmette voorwerpen (zoals een zakdoek, bestek, ...).
Hoe voorkom je besmetting?
Je volgt best een aantal basishygiëne regels:
- Vermijd contact en bewaar afstand van zieke personen.
- Was je handen regelmatig met water en zeep, of met producten op basis van alcohol. Reinig ook deurklinken, lichtknoppen, telefoons, …
- Wanneer je ziek bent en moet niezen of hoesten, bedek je mond en neus met een papieren zakdoek. Gooi deze na gebruik onmiddellijk weg. Was grondig je handen.
Is er al een vaccin beschikbaar en wie zorgt hiervoor?
Verschillende bedrijven (Baxter, Novartis, Sanofi) hebben nu al een vaccin ontwikkeld tegen de Mexicaanse griep. Dit zou echter ten vroegste tegen oktober in voldoende mate ontwikkeld kunnen worden om een grote groep mensen in te enten. Dit vaccin kan bovendien niet worden opgenomen in het gebruikelijk griepvaccin.
De vaccinatiecampagne van AristA is gericht op de seizoensgriep. Deze staat los van de Mexicaanse griep. Anderzijds is de Mexicaanse griep op zich al enigszins verwant aan de seizoensgriep. Bovendien is er een virusstam voorzien in het griepspuitje die een zekere gelijkenis vertoont met de Mexicaanse griep. Het "klassieke" griepspuitje zal dus wellicht al een gedeeltelijke bescherming bieden tegen de Mexicaanse griep. De griepprik blijft dus zeker even belangrijk.
De overheid zal instaan voor de (gratis) verspreiding van de vaccins tegen de Mexicaanse griep. Het budget hiervoor is al vrijgemaakt door Federaal minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx. De wijze van uitvoering is echter nog niet gekend. In eerste instantie zullen de risicogroepen ingeënt worden.
Wat is de taak van de bedrijven?
Alle bedrijven worden aangeraden om zich voor te bereiden op de gevolgen van de huidige grieppandemie. Als leidraad heeft de overheid een checklist opgesteld voor een “Business Continuity Planning”. Het opstellen van zulk een plan dient om de continuïteit van het zakenleven te verzekeren, en behandelt de volgende onderwerpen:
- Welke personeels- en materiële middelen zijn nodig om het hoofd te bieden aan een grieppandemie
- Beperken van de socio-economische gevolgen op de werkplaats en bij het personeel
- Handhaven van een zo hoog mogelijke activiteitsgraad en tegelijk het blootgestelde personeel beschermen
- Handhaven van de essentiële operaties en functies (vooral dankzij een gepland beheer van de personeels- en materiële middelen).
Het centrale thema van een continuïteitsplan voor het zakenleven betreft het personeel. Het is dan ook de dienst Human Resources/Personeel en Organisatie die de grootste rol speelt bij de uitwerking van dit plan. Ook de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming zal bij een aantal actiepunten een sleutelrol spelen.
Voor meer informatie kan u steeds terecht op www.influenza.be, en natuurlijk ook bij uw preventieadviseur-arbeidsgeneesheer.
Enfin, dit betekent dat niet elk verdacht geval wordt geanalyseerd. Men gaat er nu gewoon van uit dat het seizoensgriep of Mexicaanse griep is, en de behandeling is in beide gevallen hetzelfde. Een aai over de bol en je beddeke in. Antivirale middelen zijn enkel nog voor de risicogevallen. De anderen moeten vanaf nu van deze snoepjes afblijven. En maar goed ook, of binnen de kortste keren is het virus resistent. Nu al heb ik een aantal nieuwsberichten gelezen waarin staat dat de Mexicaanse griep minder goed reageert op Tamiflu. Iedereen aan de Relenza!
De mensen die contact hebben met iemand die de Mexicaanse griep heeft, mogen ook niet meer thuisblijven, wat wel nog werd aangeraden vóór 14 juli. Sie müssen arbeiten! Vort! Dat ze maar papieren zakdoekjes gebruiken om in te snuiten en de handjes mooi wassen. Pff, right. Ik heb al vaak gemerkt hoe geneigd de mensen zijn om hun handen te wassen.
Bovendien verspreidt het griepvirus zich met zulk een gemak. Er moet maar iemand over je schouder staan rochelen in de rij aan de kassa, of je hebt het zitten -- en de drie wachtenden voor je eveneens. En een tijd geleden heb ik nog gelezen dat het griepvirus twee weken kan overleven op een bankbiljet. Betaal dus maar met je bankkaart -- maar uh-oh, als je je code ingeeft op het groezelige toetsenblok heb je het waarschijnlijk ook zitten.
Het is enkel een kwestie van tijd. Alle maatregelen die je maar kan uitvoeren: regelmatig desinfecteren van alle oppervlaktes, klinken etc., zorgvuldig wassen van de handen, wegwerpdoekjes gebruiken, mondmaskers - waarom niet, ... het zal misschien wat langer duren, maar vroeg of laat heb je toch prijs.
Nu, het is nu ook weer niet de builenpest. Momenteel blijkt de Mexicaanse griep zelfs minder gevaarlijk dan de "gewone" seizoensgriep. Een verwacht aantal van zeven doden per dag? Dat komt overeen met het jaarlijks aantal griepdoden, een kleine duizend dus. In een "slecht" jaar zijn dat er zelfs meer dan drieduizend. Zeven doden per dag valt dus eigenlijk nog wel mee. Nu, dat aantal komt wel bovenop het normaal aantal griepdoden. En bovendien had destijds de Spaanse griep ook een bescheiden begin. Dat is wel even anders uitgevallen toen, dus eigenlijk maak ik me toch ook een beetje zorgen over dit beestje.
Enfin, ik heb geen kristallen bol. Misschien eindigt het allemaal als een storm in een glas water. Of misschien gaat er binnen een half jaar niemand meer in leven zijn om deze tekst te lezen. De waarheid zal waarschijnlijk wel ergens daartussen liggen; dat is mijn voorspelling. :-)
En nu als toemaatje, de tekst die ik voor de website van AristA heb opgesteld.
--
Mexicaanse griep – stand van zaken
Strategie van de overheid
De Mexicaanse griep werd voor het eerst vastgesteld op 18 maart 2009 in Mexico. Het gaat om een nieuw menselijk griepvirus, samengesteld uit genen van een varkensgriepvirus, een vogelgriepvirus en een menselijk griepvirus. Deze nieuwe variant van influenza A/H1N1v, wordt sinds eind april nauw opgevolgd in België.
Op 11 juni 2009 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie fase 6 van de grieppandemie afgekondigd. Dit betekent niet dat het griepvirus gevaarlijker is geworden, maar wel dat het ruim verspreid is in verschillende landen van verschillende continenten, ondertussen ook in heel wat Europese landen.
In het begin werden beperkende maatregelen ingesteld voor patiënten en hun contacten. Bij alle mogelijke gevallen werd een staalname uitgevoerd. Alle bevestigde gevallen werden geïsoleerd, eerst in een ziekenhuis en later thuis (afhankelijk van de ernst), en behandeld met antivirale middelen. Ook werden beperkende maatregelen ingesteld voor alle nauwe contactpersonen. Zij kregen een profylactische antivirale behandeling.
Het aantal bevestigde gevallen is de jongste dagen echter in zulke mate toegenomen, dat de oorspronkelijke strategie van isolering niet meer haalbaar is. De ministers van Volksgezondheid van de lidstaten van de EU hebben op 6 juli 2009 overlegd over een Europese overgang van “containment” naar “mitigation” voor de aanpak van de Mexicaanse griep. België heeft, na overleg tussen de federale overheid en de deelstaten, besloten om vanaf 14 juli over te gaan van de isoleringsfase naar de verminderingsfase.
Dit houdt concreet het volgende in:
- De huisartsen verwijzen gevallen verdacht op Mexicaanse griep niet meer door, maar stellen zelf een behandeling in; de patiënten worden ook niet meer geïsoleerd.
- Contactpersonen (ook medebewoners) worden niet meer systematisch enkele dagen thuis gehouden.
- Enkel nog de risicogroepen worden behandeld met antivirale middelen.
- De impact en verspreiding van de Mexicaanse griep wordt bestudeerd via huisartsenpeilpraktijken. Dit is een groep van ca. 200 huisartsen, verspreid over het ganse land.
- Via de provincies zullen antivirale middelen en mondmaskers verspreid worden naar de gemeentes, die het verder zullen verdelen via lokale zorgmeldpunten.
Hoe gevaarlijk is de Mexicaanse griep?
Omdat de Mexicaanse griep een nieuwe variant is van influenza A/H1N1v, hebben weinig mensen immuniteit. Hierdoor worden vele mensen ziek. In de voorbije maanden is wel gebleken dat de Mexicaanse griep qua ernst vergelijkbaar is met seizoensgriep, met dit verschil dat wel relatief meer jongere mensen besmet geraken.
Het ziektebeeld is vergelijkbaar met dat van de normale wintergriep. Het virus veroorzaakt hoge koorts van meer dan 38°C, hoofd- en spierpijn, gewrichtspijn, hoest, buikloop,…
Ook de Mexicaanse griep geneest meestal spontaan. Het volstaat doorgaans dan ook om rust te nemen, voldoende te drinken, gezond te eten en eventueel een koortswerend- of pijnstillend geneesmiddel in te nemen. Het preventief innemen van antivirale geneesmiddelen wordt sterk afgeraden.
Hoe raak je besmet?
Kleine druppeltjes met het virus komen in de lucht terecht door hoesten, niezen of lachen. Men geraakt besmet door het inademen van deze druppeltjes, of door direct contact met deze druppeltjes, met een besmette persoon of met besmette voorwerpen (zoals een zakdoek, bestek, ...).
Hoe voorkom je besmetting?
Je volgt best een aantal basishygiëne regels:
- Vermijd contact en bewaar afstand van zieke personen.
- Was je handen regelmatig met water en zeep, of met producten op basis van alcohol. Reinig ook deurklinken, lichtknoppen, telefoons, …
- Wanneer je ziek bent en moet niezen of hoesten, bedek je mond en neus met een papieren zakdoek. Gooi deze na gebruik onmiddellijk weg. Was grondig je handen.
Is er al een vaccin beschikbaar en wie zorgt hiervoor?
Verschillende bedrijven (Baxter, Novartis, Sanofi) hebben nu al een vaccin ontwikkeld tegen de Mexicaanse griep. Dit zou echter ten vroegste tegen oktober in voldoende mate ontwikkeld kunnen worden om een grote groep mensen in te enten. Dit vaccin kan bovendien niet worden opgenomen in het gebruikelijk griepvaccin.
De vaccinatiecampagne van AristA is gericht op de seizoensgriep. Deze staat los van de Mexicaanse griep. Anderzijds is de Mexicaanse griep op zich al enigszins verwant aan de seizoensgriep. Bovendien is er een virusstam voorzien in het griepspuitje die een zekere gelijkenis vertoont met de Mexicaanse griep. Het "klassieke" griepspuitje zal dus wellicht al een gedeeltelijke bescherming bieden tegen de Mexicaanse griep. De griepprik blijft dus zeker even belangrijk.
De overheid zal instaan voor de (gratis) verspreiding van de vaccins tegen de Mexicaanse griep. Het budget hiervoor is al vrijgemaakt door Federaal minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx. De wijze van uitvoering is echter nog niet gekend. In eerste instantie zullen de risicogroepen ingeënt worden.
Wat is de taak van de bedrijven?
Alle bedrijven worden aangeraden om zich voor te bereiden op de gevolgen van de huidige grieppandemie. Als leidraad heeft de overheid een checklist opgesteld voor een “Business Continuity Planning”. Het opstellen van zulk een plan dient om de continuïteit van het zakenleven te verzekeren, en behandelt de volgende onderwerpen:
- Welke personeels- en materiële middelen zijn nodig om het hoofd te bieden aan een grieppandemie
- Beperken van de socio-economische gevolgen op de werkplaats en bij het personeel
- Handhaven van een zo hoog mogelijke activiteitsgraad en tegelijk het blootgestelde personeel beschermen
- Handhaven van de essentiële operaties en functies (vooral dankzij een gepland beheer van de personeels- en materiële middelen).
Het centrale thema van een continuïteitsplan voor het zakenleven betreft het personeel. Het is dan ook de dienst Human Resources/Personeel en Organisatie die de grootste rol speelt bij de uitwerking van dit plan. Ook de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming zal bij een aantal actiepunten een sleutelrol spelen.
Voor meer informatie kan u steeds terecht op www.influenza.be, en natuurlijk ook bij uw preventieadviseur-arbeidsgeneesheer.