Ik ben weer laks in het bijhouden van mijn blog. Zal ik hier maar even een casus plaatsen waarover ik recent advies heb verstrekt.
Een werknemer volgt een opleiding tot dakdekker. Dit beroep houdt een aantal beroepsgebonden risico's in. Werken op hoogte. Heffen en tillen. Blootstelling aan UV-stralen (van de zon)... Maar in deze casus is vooral het werken op hoogte van belang. Want de werknemer in kwestie is onder behandeling met methadon. Dit is een opioïde analgeticum, met andere woorden een pijnstiller die op opium lijkt. De meest werkzame stof in opium is morfine, men zegt dan ook wel dat methadon een morfine-agonist is, een morfine-nabootser. Heroïne is ook een morfine-agonist.
Methadon is vooral bekend als afkickmiddel voor heroïneverslaafden. Het wordt ook nog gebruikt ter bestrijding van ernstige pijn waarbij (op korte termijn) geen behandeling van de veroorzaker van de pijn mogelijk is. Ik zal (zoals altijd) discreet blijven, en niet uitweiden over de reden waarom de werknemer een behandeling krijgt met methadon. Maar het is niet ter bestrijding van ernstige pijn. Heb je 'm? Heb je 'm? Maar meer zeg ik niet. Discreet.
Nu, de werknemer in kwestie verzekert de collega arbeidsgeneesheer dat hij geen alcohol nuttigt. Erewoord. Hij neemt geen andere medicatie. Heeft geen last van bijwerkingen. En het klinisch onderzoek is volledig normaal. Mijn collega heeft de bijsluiter van methadon bekeken, en hier staat vermeld: "rijd niet - gebruik geen gereedschap of bedien geen machines". De vraag naar mij is dan ook: kan ze de werknemer geschikt verklaren voor een opleiding tot dakdekker?
Nu, methadon behoort voor evaluatie van rijgeschiktheid (en ik vind dat het dan ook kan gebruikt worden als richtlijn voor werken op hoogte) tot categorie II.2. Dit betekent dat het product een matige invloed kan hebben op de rijvaardigheid. Indien de dosis methadon niet te snel is opgebouwd (en ik ga ervan uit dat dit onder een goede begeleiding is uitgevoerd), dan vallen de nevenwerkingen nog mee. De werknemer moet wel gewezen worden op de risico’s verbonden aan het gebruik van het geneesmiddel. De eerste dagen van de behandeling of tot op het ogenblik dat hij zich bewust is van de effecten zou hij ook niet op hoogte mogen werken. Hij is wellicht al langer onder behandeling, dus vertel ik de collega arts dat ik hem wel geschikt zou verklaren voor de opleiding.
Maar het blijft toch een riskante situatie. Wat als hij tijdens een zware dag onder de blakende zon zijn dorst gaat lessen met enkele frisse pintjes? Voor je het weet, zit-ie een voorstelling van Chim Chim Cheree op te voeren op de nok van het dak, en maakt hij als grande finale een duikvlucht naar de klinkers rondom het huis.
Om zichzelf in te dekken tegen o.m. de bijtende kritieken van Mary Poppins-fanaten, heb ik mijn collega dan ook aangeraden om de werknemer in kwestie een verklaring te laten ondertekenen. Hierin zou ik vermelden dat aan de werknemer de risico’s verbonden aan het gebruik van methadon zijn uitgelegd (i.e. euforie, sedatie, vertigo, vermindering van het concentratievermogen en de cognitieve prestaties, passiviteit), en het verbod op combinatie van methadon met andere moleculen zoals bvb. heroïne, medicatie zoals bvb. narcotische analgetica, en natuurlijk alcohol.
Dit doet me eigenlijk denken aan een grappig waargebeurd verhaal. Een man moest wat herstellingswerken uitvoeren aan zijn dak. Maar voor de veiligheid bond hij zichzelf met een stevig touw vast aan zijn veiligheidsharnas. Voor het andere einde van het touw vond hij niet onmiddellijk een stevig ankerpunt, dus bond hij het vast aan de trekhaak van de wagen, aan de andere kant van het huis. Zijn vrouw was echter niet op de hoogte van dit lumineuze idee, en ging een uurtje later winkelen, met de wagen. Het gevolg was dat de man, naarstig aan het timmeren op het dak, plotsklaps de lucht werd ingeschoten, langs de andere kant het dak afdonderde, en enkele kilometers achter de wagen werd meegesleurd. De vrouw merkte de extra ballast pas op toen ze parkeerde aan het grootwarenhuis. De man was natuurlijk morsdood. Mmh, het einde is wellicht minder grappig, nu ik het bekijk. Maar toch. Op en over het dak. Hilarisch.