Ebola

Ik kom er nu pas aan toe om iets over de nieuwste beschavingsuitroeier Ebola te schrijven. Want zodra ik hoorde over deze nieuwe outbreak heb ik onmiddellijk al mijn internetverbindingen doorgeknaagd. Het virus is namelijk in 50 à 90% van de gevallen dodelijk, en ik heb al een tijd geen update meer gedaan van mijn virusscanner.

Je moet begrijpen dat ik behoedzaam ben. Na de massale sterfte door de vogelgriep in 2003, het decimeren van de wereldbevolking door de varkensgriep in 2009 en de uitgedunde scholen sedert de terugkeer van de bof in 2013 - allemaal dodelijke aandoeningen waarover ik met een onovertroffen zelfopofferend vermogen heb gerapporteerd en gewaarschuwd - wou ik eerst mijn voorraden water, bonen in blik en landmijnen aanvullen.

Maar nu heeft iemand me verzekerd dat het virus uitsluitend wordt verspreid via rechtstreeks contact met lichaamsvloeistoffen. En zo nauw is mijn relatie met mijn pc ook weer niet, dus bij deze herverbind ik mijn connectie met het wereldwijde web. Voor alle zekerheid draag ik nu wel handschoenen wanneer ik typ.

Dodelijk en snel

Zoals ik al aangaf, is het virus tot in meer dan 90% van de gevallen dodelijk, en dat in meestal 8 à 9 dagen na optreden van de eerste symptomen. Het hoogtepunt van evolutie, niet? Wel, neen. Eigenlijk is Ebola mislukt als organisme (no offense, Ebola). Het is een dergelijk efficiënte killer, dat de drager vaak sterft voordat het virus overgedragen kan worden. De verkoudheidsvirussen zijn in dat opzicht veel beter aangepast. Je moet weten, het doel van een virus (voor zover een levenloos klompje erfelijk materiaal in een eiwitpakketje al een doel kan hebben) is niet om de drager te doden, maar om zoveel mogelijk kopieën van zichzelf te maken. Eboladragers zijn al vaak het hoekje om, voordat ze hun koortsige lichaam een vliegtuig in kunnen slepen. 

Desalniettemin is het technisch gezien wel mogelijk dat het wijdverspreid raakt. De incubatieduur kan variëren tussen 2 en 21 dagen. Dat betekent dat iemand besmet kan zijn, en pas 3 weken later symptomen begint te vertonen. Die beginnen met griepachtige tekenen (koorts, vermoeidheid, spierpijn, braken en diarree), en hierna begin je te bloeden uit elke lichaamsopening. Medische tip: als je begint te bloeden uit elke lichaamsopening, is het wellicht een goed idee om je naar je behandelende arts te begeven. Financiële tip: ook geen slecht moment om je testament in orde te brengen.

Besmettelijk

Nog een reden waarom Ebola niet zo'n succesvol virus is: het kan enkel via lichaamsvloeistoffen verspreid worden. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld het griepvirus, dat zich ook via de lucht verspreidt. De reden dat het zich zo zit te verspreiden in Afrika, heeft voor een groot deel te maken met de lokale begrafenisrituelen. De lijken worden zorgvuldig gewassen en gebalsemd. Allemaal zeer mooi en respectvol eigenlijk. Also pretty stupid. Als je weet dat iemand gestorven is door een dodelijk virus, en dat je een grote kans hebt het zelf te krijgen als je die persoon gaat wassen en balsemen, blijf er dan van af! Enfin, dat geheel terzijde.

Ongeneeslijk

Naast de extreme snelheid en dodelijkheid van het virus, is er nog een reden waarom het zulke mythische proporties aanneemt: er bestaat geen middel tegen. Hoe is dat toch mogelijk, vraag je je af? Dat we in de 21e eeuw machteloos staan tegen deze genadeloze killer. Is het zulk een complex organisme, dat we ondanks miljarden dollars aan onderzoek niet in staat zijn om een succesvolle behandeling, of op zijn minst een doeltreffend vaccin te creëren?

Euhm... ja, laat ons zeggen dat dit de reden is. Het is alleszins niet dat het ons, de westerse maatschappij, niet echt kan schelen zolang het optreden van de ziekte maar beperkt blijft tot Afrika! Want dat zou gewoon misdadig zijn.

Toen vorige maand de (blanke) arts dr. Kent Brantly en zijn (blanke) assistente Nancy Writebol ook besmet bleken met het Ebolavirus en nog maar enkele dagen te leven hadden, was het enkel een onwaarschijnlijk fortuinlijk toeval dat de Amerikaanse overheid nét op dat moment toevallig twee dosissen bij zich had van een experimenteel medicijn. Twee weken later konden de (blanke) patiënten het hospitaal verlaten. Een mirakel! Het is een kwestie van maanden vooraleer ze hier een feel-good Hollywoodfilm van maken. Ben wel benieuwd hoe ze de verhaallijnen van de tientallen Afrikanen die voordien en achteraf alsnog gestorven zijn aan het virus, in het script gaan verwerken.

Het zal ook maar een toeval zijn, dat men veertig jaar na het eerste optreden van de ziekte volledig machteloos stond, maar een tweetal maand nadat men merkt dat het virus wel eens andere continenten zou kunnen bereiken, zicht heeft op zowel een effectief vaccin als twee experimentele medicijnen (waaronder dus het bij Brantly en Writebol gebruikte ZMapp).

Paniek

Nu het maar een kwestie van tijd blijkt dat er ook in Europa een patient zero zal voorkomen, is er reden tot ongerustheid?

Absoluut!

Okee, de WHO heeft in haar aanbevelingen aangegeven dat er eigenlijk in eerste instantie enkel concrete maatregelen nodig zijn voor geneeskundige en zorginstellingen. Maar zo begon ook de zombie-outbreak in Dawn of the Dead en World War Z. Need I say more?

Ebola is bovendien geclassificeerd als een biosafety level 4 aandoening en staat op de lijst van ziektes die gebruikt kunnen worden voor biologische oorlogsvoering. 

Nu, voor dit laatste kan ik je wel geruststellen. Omdat het virus zo moeizaam wordt overgedragen, is het niet waarschijnlijk dat islam-, katholieke of Boeddhaterroristen Ebola gaan gebruiken voor bioterrorisme. Het is veel waarschijnlijker dat men hiervoor een synthetische variant gaat creëren van bijvoorbeeld het pokkenvirus; dit is technologisch nu al mogelijk. En dit virus is veel besmettelijker, en véél eenvoudiger te verspreiden; de Britten gebruikten in de 18de eeuw besmette dekens om de indianen te decimeren. Een bioterrorist zou zo relatief eenvoudig tienduizenden burgers met de pokken kunnen besmetten, via de post.

Gerustgesteld?

Behandeling

Zoals ik hoger al heb aangegeven: men heeft al een aantal experimentele middelen, en zicht op een vaccinatie. Maar wat in tussentijd?

Gelukkig hebben verschillende vertegenwoordigers van de homeopatische industrie al aangegeven dat homeopathie helpt tegen Ebola, vanuit het gekende principe dat de stof die bepaalde symptomen veroorzaakt, deze ook kan genezen. Mits het dusdanig extreem verdund wordt, dat er geen moleculen meer in het oplosmiddel water zitten. Door het schudden van het water, zit de geneeskrachtige werking in het geheugen van de watermoleculen. Yep. Dat is het principe van homeopathie.

Dus: vanaf nu bied ik volgens dit principe ook een geneesmiddel aan dat - en ik zeg dit met volstrekte zekerheid - minstens 17,6 maal zo efficiënt is tegen Ebola als de bestaande homeopathische geneesmiddelen! Gelieve hiervoor 1999,99 Euro op mijn rekening over te schrijven, en ik zorg er persoonlijk voor dat het middel enkele dagen later in je leidingwater zit! Geef nu toe, dat is toch een prachtige deal? Je hele gezin gered voor de luttele prijs van ca. duizend* Euro.

* Bedrag afgerond naar beneden.

Allerhande informatie rond Ebola vindt men op de site van het Instituut voor Tropische Geneeskunde van Antwerpen.