Doorgaan naar hoofdcontent

Naar een nieuwe gezondheidstoezicht voor werknemers

Het medisch onderzoek voor scholieren zal er anders gaan uitzien. Leerlingen worden nog maar vijf keer onderzocht en er zal ook gepeild worden naar de mentale gezondheid. Mooi! Wel, ook de periodieke gezondheidsbeoordelingen van werknemers zullen er anders gaan uitzien.


Voor alle werknemers worden de risico's van hun job in kaart gebracht. Op basis hiervan worden zij met een bepaalde frequentie preventief onderzocht door arbeidsartsen. De standaard frequentie is jaarlijks. Nu is het aantal arbeidsartsen aan het afkalven. Momenteel zijn er nog maar een goeie 900, en met een gemiddelde leeftijd van meer dan 55 jaar komt daar niet direct verbetering in.
We slagen er dus niet meer in om alle werknemers op hun periodiek gezondheidstoezicht te zien. En het nieuw KB Re-integratie heeft dan wel geen aardverschuiving veroorzaakt - uiteindelijk werken we al jaren aan re-integraties van langdurig zieke werknemers via "gewone" werkhervattingsonderzoeken - met haar strikt te volgen procedures en verslagen heeft ze wel een extra administratieve last met zich meegebracht. Something's gotta give.
Er zijn al drie jaar concrete plannen om de wetgeving aan te passen, maar de verschillende belangengroepen raken het niet eens over de wijze waarop. Iedereen vindt dat er iets moet veranderen, maar hoe, dat is een ander verhaal.
Dus zijn de meeste externe diensten zelf gestart met experimenten, nog binnen het wettelijk kader. Onderzoeken om de twee jaar bijvoorbeeld, met tussenliggend een onderzoek bij een verpleegkundige of een schriftelijke bevraging. Want het is niet meer realistisch om de huidige wetgeving strikt te volgen. En eerlijk gezegd, heeft dat ook echt nog een meerwaarde?
De arbeidsrisico's zijn in België veranderd in de voorbije vijftig jaar. Waar destijds mijnwerkerslongen en loodvergiftigingen de norm bepaalden, zijn de aandoeningen nu verschoven van de strikt fysieke naar de meer mentale. Bijna de helft van de oorzaken van langdurig verlet betreft stress, depressie en burn-out. En de ander grote factor van verlet, locomotorische aandoeningen, heeft een belangrijke psychogene component. Voor klachten door mentale overbelasting heeft een jaarlijks consult van een kwartier bij de arbeidsarts niet veel impact.
De preventiebudgetten van bedrijven worden beter ingezet in een goed gekaderd beleid, waarbij de arbeidsartsen in samenwerking met andere experten zoals bedrijfspsychologen, ergonomen, bedrijfsverpleegkundigen en andere preventieadviseurs de werknemers collectief en gericht opvolgen.
Via regelmatige bevragingen kunnen we screenen naar onderliggende problemen, en gefundeerde collectieve adviezen geven op maat van de onderneming, de afdeling of de werkpost.
Werknemers met individuele gezondheidsproblemen kunnen nog steeds bij de arbeidsarts terecht via een spontane raadpleging, een bezoek voorafgaand, een werkhervattingsonderzoek of een verzoek tot re-integratie. De behandelend arts kan bijdragen om de drempel voor de werknemer zo laag mogelijk te houden, door bij werkgerelateerde klachten naar ons door te verwijzen.
Zo blijven we als arbeidsartsen een meerwaarde betekenen, door gericht mee te werken aan een maximale tewerkstellingsgraad, zij het in aangepast of ander werk. Dit komt zowel de maatschappij ten goede door verlaagde ziektekosten, als de werkgever door verminderde uitval van haar arbeidskrachten, als - uiteraard - de werknemer zelf die kan blijven werken.
Of we kunnen blijven doorgaan zoals vroeger, en de werknemers elk jaar in ons medisch kabinet blijven ontvangen. Want "de wet zegt dat het moet".

Dit artikel is op 28 februari 2018 verschenen als column in de Artsenkrant.

Populaire posts van deze blog

Mis geen twee keer

Weet je nog dat ik een paar jaar geleden blogde over mijn doelstellingen? Nou, ik heb een kleine bekentenis te doen. Ik was een beetje uitgepraat over mijn doelen en ik had er ook een tijdje moeite mee. Na een acute periode van covid (na twee dagen was ik weer aan het werk) heb ik verrassend lang moeite gehad om mijn dagelijkse tienduizend stappen te halen. Ik was gewoon uitgeput, mijn conditie was plotsklaps verslechterd. Het duurde even voordat ik weer in vorm was. Uiteindelijk haalde ik mijn doelstelling van gemiddeld 10.000 stappen per dag net niet in 2022 💀. Aanvankelijk was dat dus omdat ik gewoonweg niet meer kon (ik zal het maar niet hebben over het aantal ibuprofens dat ik maandenlang heb genomen om de dag door te komen), maar na vier maanden of zo was dat wel verbeterd. En vanaf dan waren het eerder mijn nieuwe gewoontes waardoor ik er niet meer aan toe kwam om de extra effort te doen. Het nieuwe jaar heb ik ook niet goed ingezet; de eerste week was er één dag waarop ik de t

Cyanide

En nog eens een strikt arbeidsgeneeskundig blogartikel. Een van de aan mij toegewezen bedrijven heeft informatie gevraagd over cyanides. Redelijk gespecialiseerde informatie wellicht, maar relevant voor bedrijven die met blauwzuur werken. En om collega's arbeidsgeneesheren en preventieadviseurs het opzoekwerk te besparen, maak ik de tekst ook maar publiek. --- CYANIDE 1. Fysische en chemische eigenschappen HCN Heerlijk verfrissend... eh, ruik ik amandelen? HCN is een kleurloze vloeistof of kleurloos gas met de karakteristieke geur van bittere amandelen. HCN gas en vloeistof zijn mengbaar met water en oplosbaar in ethanol en ether. Het kook- en smeltpunt van HCN zijn respectievelijk 25,70°C en -13,24°C. HCN wordt gebruikt als ontsmettings- of desinfectiemiddel, of in chemische syntheses. NaCN en KCN De zouten NaCN en KCN zijn witte, kristallijne vaste stoffen met een lichte amandelgeur. Het smeltpunt van NaCN is 560°C en van KCN 620-635°C. KCN is goed oplosbaar i

Is maté oké?

Maté is een infusie van yerba maté bladeren in heet water. Het lijkt nog het meeste op thee, en wordt in de Zuid-Amerikaanse landen ook in plaats hiervan en in plaats van koffie gedronken. Eeuwenoud symbool van gezondheid en vriendschap, is deze drank er hét sociale bindmiddel. Maté is ook in de lage landen verkrijgbaar, in kruidenwinkels maar ook in grootwarenhuizen. En het heeft een afzetmarkt. Niet alleen bij inwijkelingen uit Zuid-Amerika. Maté wordt, naast groene thee, namelijk ook aanbevolen als hulpmiddel bij afvallen. Op een relatief bekende website staat maté geklasseerd onder "planten zonder risico", "... U kunt ook rechtstreeks thee van maté of groene thee nemen: gemakkelijk te vinden en veelvuldig gebruikt ..." Tal van dieetwebsites raden ook maté aan, omwille van tal van redenen: naast bijkomend gewichtsverlies, heeft het een beschermend effect op het hart. Het doet de slechte cholesterol dalen en beschermt tegen beschadigingen van het DNA. Het h