Doorgaan naar hoofdcontent

Gezondheidsrisico’s door uitstoot Tata Steel

Recent onderzoek door het RIVM toont aan dat bewoners in de omgeving van Tata Steel in Nederland een hogere kans hebben om ziek te worden door de uitstoot van de fabriek. Het onderzoek legt een directe relatie tussen de emissies van Tata Steel en gezondheidseffecten. Voor bewoners van Wijk aan Zee, het meest getroffen gebied, verkort de verwachte levensduur met 2,5 maanden. Daarnaast neemt de kans op longkanker en astma toe.

 

 

Achtergrondinformatie: Fijnstof en stikstofoxiden

Fijnstof en stikstofoxiden (NOx) zijn schadelijke stoffen die in de lucht kunnen voorkomen. Fijnstof bestaat uit minuscule deeltjes (grotendeels ammonium-, nitraat- en sulfaatverbindingen, elementair koolstof en koolstofhoudende verbindingen zoals PAK) die diep in de longen kunnen doordringen. Stikstofoxiden zijn gassen die ontstaan bij verbrandingsprocessen. Beide stoffen zijn gekoppeld aan diverse gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten, astma en longkanker.

Afbeelding: Basisconcept van het verband tussen emissies en gezondheidsrisico’s. Bron: Rapport RIVM, p. 16.

 

Het onderzoek van het RIVM

Het RIVM-onderzoek is uniek omdat het de gehele keten van uitstoot naar gezondheid onderzocht heeft. Er is gebruikgemaakt van multidisciplinaire kennis om de risico’s te berekenen. Bewoners worden blootgesteld aan een mix van stoffen waaronder fijnstof, stikstofoxiden, lood en PAK (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen). Vooral in Wijk aan Zee zijn de gezondheidseffecten het meest merkbaar: 80% van de inwoners ervaart hinder in de vorm van geur, stof en geluid. Ook melden ze slaapproblemen en zorgen omtrent hun gezondheid.

Afbeelding: Percentage respondenten dat matige tot ernstige stofhinder, geurhinder, geluidhinder, slaapverstoring en bezorgdheid voor gezondheid ervaart voor de woonclusters, Kennemerland en Nederland. Bron: Rapport RIVM, p. 228.

 

Het RIVM heeft berekend dat door de uitstoot van Tata Steel mensen in Wijk aan Zee gemiddeld 2,5 maanden korter leven door blootstelling aan fijnstof en stikstofdioxide. Daarnaast vergroot fijnstof de kans op longkanker. Ongeveer 4 procent van de nieuwe gevallen per jaar is toe te schrijven aan deze uitstoot. De blootstelling aan stikstofdioxide vergroot de kans op astma: het gaat om ongeveer 3% van de nieuwe gevallen van astma bij kinderen onder de 18 jaar.

Afbeelding: Cumulatieve extra risico op acute sterfte per jaar per persoon in de periode 2019-2021, uitgesplitst naar de WHO-advieswaarde voor de dagelijkse concentratie van PM2,5. Bron: Rapport RIVM, p. 147.

Afbeelding: Cumulatief extra risico op acute sterfte per jaar per persoon in de periode 2019-2021, uitgesplitst naar de WHO-advieswaarde voor de dagelijkse concentratie van NO2. Bron: Rapport RIVM, p. 175.

 

Geografische verschillen

De gezondheidseffecten verschillen per woonkern. Op grotere afstand van Tata Steel nemen de effecten af. Toch ervaren in totaal bijna 118.000 mensen in omliggende dorpen zoals Beverwijk en IJmuiden hinder door de uitstoot van de fabriek.

Afbeelding: Depositie van PAK op locaties in Wijk aan Zee (A), elders in de IJmond regio (B) en enkele achtergrondlocaties (C). Bron: Rapport RIVM, p. 83.

 

Wettelijke normen en bedrijfsreactie

Ondanks de negatieve gezondheidseffecten, blijft Tata Steel binnen de wettelijke normen voor emissies. Het bedrijf heeft verschillende projecten lopend om de uitstoot te verminderen, waaronder de installatie van ontstoffings- en afzuigsystemen. Het doel is om in 2045 CO2-neutraal te zijn.

 

Aanbevelingen en vervolgstappen

De meeste gezondheidswinst is te behalen door de uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden te reduceren. Meer kennis is nodig over de gecombineerde effecten van verschillende stoffen. Hoewel het RIVM geen concrete aanbevelingen doet, biedt het onderzoek handvatten voor het ministerie en andere beleidsmakers.

Afbeelding: Gebruikte indicatoren om gezondheidsrisico’s uit te drukken. Bron: Rapport RIVM, p. 236.

 

Implicaties voor preventieadviseurs

Voor preventieadviseurs in België is dit onderzoek vooral een waarschuwing over de potentiële gezondheidsrisico’s die industriële uitstoot kan veroorzaken. Het benadrukt het belang van multidisciplinair onderzoek en strenge regulering om de volksgezondheid te beschermen.

 

 

De uitstoot van Tata Steel heeft directe en ernstige implicaties voor de volksgezondheid, met name voor de inwoners van Wijk aan Zee. Hoewel het bedrijf binnen wettelijke normen blijft, is actie vereist om de gezondheidsrisico’s te minimaliseren. Preventieadviseurs en beleidsmakers hebben een belangrijke rol in het adresseren van deze risico’s en het implementeren van effectieve preventiemaatregelen.


Bronnen:

RIVM - Directe relatie tussen uitstoot Tata Steel en hinder en kans op ziekte https://www.rivm.nl/nieuws/directe-relatie-tussen-uitstoot-tata-steel-en-hinder-en-kans-op-ziekte

RTL Nieuws - RIVM: omwonenden Tata Steel worden sneller ziek en gaan 2,5 maand eerder dood https://www.rtlnieuws.nl/economie/artikel/5409121/rivm-omwonenden-tata-steel-worden-sneller-ziek-en-gaan-25-maanden-eerder



Populaire posts van deze blog

Is maté oké?

Maté is een infusie van yerba maté bladeren in heet water. Het lijkt nog het meeste op thee, en wordt in de Zuid-Amerikaanse landen ook in plaats hiervan en in plaats van koffie gedronken. Eeuwenoud symbool van gezondheid en vriendschap, is deze drank er hét sociale bindmiddel. Maté is ook in de lage landen verkrijgbaar, in kruidenwinkels maar ook in grootwarenhuizen. En het heeft een afzetmarkt. Niet alleen bij inwijkelingen uit Zuid-Amerika. Maté wordt, naast groene thee, namelijk ook aanbevolen als hulpmiddel bij afvallen. Op een relatief bekende website staat maté geklasseerd onder "planten zonder risico", "... U kunt ook rechtstreeks thee van maté of groene thee nemen: gemakkelijk te vinden en veelvuldig gebruikt ..." Tal van dieetwebsites raden ook maté aan, omwille van tal van redenen: naast bijkomend gewichtsverlies, heeft het een beschermend effect op het hart. Het doet de slechte cholesterol dalen en beschermt tegen beschadigingen van het DNA. Het h

Bescherming voor Brusselse huishoudhulpen: Wat er verandert

Het Brussels Parlement heeft recentelijk besloten de rechten en arbeidsomstandigheden van huishoudhulpen te versterken. Dit artikel beschrijft de kernpunten van deze ordonnantie en hoe deze de huishoudhulpen in Brussel beïnvloedt. Groeiende behoefte aan bescherming Brussel telt op dit moment 28.137 huishoudhulpen, waarvan 21.393 Brusselaars zijn. 95 procent van hen is vrouw, veelal van buitenlandse afkomst en met een lage opleiding. Zij verzorgen dagelijks de huishoudelijke taken van 116.162 gebruikers. Met zo'n omvangrijke groep is het duidelijk dat hun bescherming en welzijn van het grootste belang zijn, zo stelt Brussels minister van Werk Bernard Clerfayt (DéFI) via zijn ordonnantie.   Opleiding en begeleiding Een kenmerk van de nieuwe regelgeving is de focus op opleiding. Elke nieuwe werknemer in de sector moet een initiële opleiding van 9 uur ondergaan, gevolgd door een jaarlijkse verplichte opleiding van 16 uur. Ter ondersteuning hiervan zullen bedrijven hun werkn

Organic Dust Toxic Syndrome (ODTS)

De term Organic Dust Toxic Syndrome werd voor het eerst in 1985 gebruikt. De aandoening, die is gekenmerkt door griepachtige verschijnselen, geeft doorgaans geen blijvende schade.   ODTS? Toxische inhalatiekoorts veroorzaakt door een plotse blootstelling aan hoge dosissen organisch stof werd al in de jaren 70 in de medische literatuur beschreven. Op een symposium in 1985 werd voor het eerst de term Organic Dust Toxic Syndrome (oftewel Toxisch Organisch Stof Syndroom) geopperd. De aandoening is gekenmerkt door griepachtige verschijnselen met soms ook klachten van de longen die één tot vijf dagen aanhouden, en geeft doorgaans geen blijvende schade. Oorzaak ODTS kan optreden in allerlei werksituaties en beroepen met blootstelling aan organisch stof (zie kader). ODTS wordt veroorzaakt door een plotse en hoge blootstelling aan stof van organische oorsprong dat grote hoeveelheden bacteriën en/of schimmels bevat. De bacteriën bevatten endotoxinen, en de schimmels mycotoxinen (mee