Doorgaan naar hoofdcontent

Gezondheidsrisico’s door uitstoot Tata Steel

Recent onderzoek door het RIVM toont aan dat bewoners in de omgeving van Tata Steel in Nederland een hogere kans hebben om ziek te worden door de uitstoot van de fabriek. Het onderzoek legt een directe relatie tussen de emissies van Tata Steel en gezondheidseffecten. Voor bewoners van Wijk aan Zee, het meest getroffen gebied, verkort de verwachte levensduur met 2,5 maanden. Daarnaast neemt de kans op longkanker en astma toe.

 

 

Achtergrondinformatie: Fijnstof en stikstofoxiden

Fijnstof en stikstofoxiden (NOx) zijn schadelijke stoffen die in de lucht kunnen voorkomen. Fijnstof bestaat uit minuscule deeltjes (grotendeels ammonium-, nitraat- en sulfaatverbindingen, elementair koolstof en koolstofhoudende verbindingen zoals PAK) die diep in de longen kunnen doordringen. Stikstofoxiden zijn gassen die ontstaan bij verbrandingsprocessen. Beide stoffen zijn gekoppeld aan diverse gezondheidsproblemen zoals hart- en vaatziekten, astma en longkanker.

Afbeelding: Basisconcept van het verband tussen emissies en gezondheidsrisico’s. Bron: Rapport RIVM, p. 16.

 

Het onderzoek van het RIVM

Het RIVM-onderzoek is uniek omdat het de gehele keten van uitstoot naar gezondheid onderzocht heeft. Er is gebruikgemaakt van multidisciplinaire kennis om de risico’s te berekenen. Bewoners worden blootgesteld aan een mix van stoffen waaronder fijnstof, stikstofoxiden, lood en PAK (Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen). Vooral in Wijk aan Zee zijn de gezondheidseffecten het meest merkbaar: 80% van de inwoners ervaart hinder in de vorm van geur, stof en geluid. Ook melden ze slaapproblemen en zorgen omtrent hun gezondheid.

Afbeelding: Percentage respondenten dat matige tot ernstige stofhinder, geurhinder, geluidhinder, slaapverstoring en bezorgdheid voor gezondheid ervaart voor de woonclusters, Kennemerland en Nederland. Bron: Rapport RIVM, p. 228.

 

Het RIVM heeft berekend dat door de uitstoot van Tata Steel mensen in Wijk aan Zee gemiddeld 2,5 maanden korter leven door blootstelling aan fijnstof en stikstofdioxide. Daarnaast vergroot fijnstof de kans op longkanker. Ongeveer 4 procent van de nieuwe gevallen per jaar is toe te schrijven aan deze uitstoot. De blootstelling aan stikstofdioxide vergroot de kans op astma: het gaat om ongeveer 3% van de nieuwe gevallen van astma bij kinderen onder de 18 jaar.

Afbeelding: Cumulatieve extra risico op acute sterfte per jaar per persoon in de periode 2019-2021, uitgesplitst naar de WHO-advieswaarde voor de dagelijkse concentratie van PM2,5. Bron: Rapport RIVM, p. 147.

Afbeelding: Cumulatief extra risico op acute sterfte per jaar per persoon in de periode 2019-2021, uitgesplitst naar de WHO-advieswaarde voor de dagelijkse concentratie van NO2. Bron: Rapport RIVM, p. 175.

 

Geografische verschillen

De gezondheidseffecten verschillen per woonkern. Op grotere afstand van Tata Steel nemen de effecten af. Toch ervaren in totaal bijna 118.000 mensen in omliggende dorpen zoals Beverwijk en IJmuiden hinder door de uitstoot van de fabriek.

Afbeelding: Depositie van PAK op locaties in Wijk aan Zee (A), elders in de IJmond regio (B) en enkele achtergrondlocaties (C). Bron: Rapport RIVM, p. 83.

 

Wettelijke normen en bedrijfsreactie

Ondanks de negatieve gezondheidseffecten, blijft Tata Steel binnen de wettelijke normen voor emissies. Het bedrijf heeft verschillende projecten lopend om de uitstoot te verminderen, waaronder de installatie van ontstoffings- en afzuigsystemen. Het doel is om in 2045 CO2-neutraal te zijn.

 

Aanbevelingen en vervolgstappen

De meeste gezondheidswinst is te behalen door de uitstoot van fijnstof en stikstofoxiden te reduceren. Meer kennis is nodig over de gecombineerde effecten van verschillende stoffen. Hoewel het RIVM geen concrete aanbevelingen doet, biedt het onderzoek handvatten voor het ministerie en andere beleidsmakers.

Afbeelding: Gebruikte indicatoren om gezondheidsrisico’s uit te drukken. Bron: Rapport RIVM, p. 236.

 

Implicaties voor preventieadviseurs

Voor preventieadviseurs in België is dit onderzoek vooral een waarschuwing over de potentiële gezondheidsrisico’s die industriële uitstoot kan veroorzaken. Het benadrukt het belang van multidisciplinair onderzoek en strenge regulering om de volksgezondheid te beschermen.

 

 

De uitstoot van Tata Steel heeft directe en ernstige implicaties voor de volksgezondheid, met name voor de inwoners van Wijk aan Zee. Hoewel het bedrijf binnen wettelijke normen blijft, is actie vereist om de gezondheidsrisico’s te minimaliseren. Preventieadviseurs en beleidsmakers hebben een belangrijke rol in het adresseren van deze risico’s en het implementeren van effectieve preventiemaatregelen.


Bronnen:

RIVM - Directe relatie tussen uitstoot Tata Steel en hinder en kans op ziekte https://www.rivm.nl/nieuws/directe-relatie-tussen-uitstoot-tata-steel-en-hinder-en-kans-op-ziekte

RTL Nieuws - RIVM: omwonenden Tata Steel worden sneller ziek en gaan 2,5 maand eerder dood https://www.rtlnieuws.nl/economie/artikel/5409121/rivm-omwonenden-tata-steel-worden-sneller-ziek-en-gaan-25-maanden-eerder



Populaire posts van deze blog

Apenpokken - stand van zaken

Apenpokken zijn wereldwijd in opmars, ook in België. Wat is het, hoe wordt het overgedragen, wat zijn de preventiemaatregelen en wat is de huidige stand van zaken in België? Sinds de laatste keer dat ik erover schreef begin juli, is de situatie wat gewijzigd. Onderstaand artikel geeft een overzicht. Wat zijn Apenpokken Monkeypox of Apenpokken (MPX) wordt veroorzaakt door het monkeypoxvirus (MPXV), dat behoort tot de familie van de orthopoxvirussen (waartoe ook het pokkenvirus behoort). Tot nu toe kwam de ziekte vooral voor in beboste delen van Centraal- en West-Afrika, met sporadisch gevallen in andere landen, gelinkt aan een reis naar deze gebieden. Sinds begin mei 2022 verspreidt de ziekte zich echter in Europa en daarbuiten, waarbij besmettingen vooral voorkomen bij mannen die seksuele contacten hebben met mannen, maar niet uitsluitend. Hoe raakt men besmet Om besmet te geraken door het apenpokkenvirus moet men nauw contact hebben met een besmettelijke of ziek persoon. Dit kan optre

Jicht en jus (d'orange)

Recent heb ik gelezen dat softdrinks een jichtopstoot kunnen veroorzaken! Drinken van twee gesuikerde softdrinks per dag zou de kans op een jichtopstoot met 85% doen stijgen. Het vruchtsuiker (fructose) is verantwoordelijk voor dit verhoogd risico, dieetdranken geven geen probleem. Ook andere producten die fructose bevatten (fruitsappen, appels en sinaasappels) geven een verhoogde kans op jicht!? Kijk, dat is dus nieuw voor mij. In alle overzichtslijstjes voor jichtlijders vind je net terug dat je fruit naar believen mag nuttigen. Snoepjes die fructose bevatten moet je dan weer vermijden. Ja, het wordt soms verwarrend. Jicht is een reumatische aandoening. Ze is al heel lang geleden beschreven.  De Griekse geneesheer Hippocrates had het er 25 eeuwen geleden al over. Men dacht wel altijd dat jicht een gevolg was van een overdaad aan alcohol en rijkelijke maaltijden. De jichtlijder kreeg alle schuld voor zijn ziekte in de schoenen geschoven. Maar het is een te hoog urinezuurgehal

Moderne lotusvoeten

Vandaag verscheen een artikel op VRT NWS , dat schoenen met hoge hakken (voorlopig) lijken te hebben afgedaan. Nu kan ik eindelijk een tekst die ik al sinds begin 2020 als "draft" heb staan, publiceren! Wanneer we lezen over de praktijk van het voetinbinden in het oude China, gruwelen we van zulke barbaarse martelpraktijken. Hoe heeft een schoonheidsideaal ooit in zulke mate kunnen ontsporen? Nochtans bezondigen wij ons aan gelijkaardige praktijken, alleen is het moeilijker om zulke dingen objectief te beoordelen, wanneer je zelf in die cultuur verweven zit. Voetinbinden Ik ga dit cultureel gegeven toch even kaderen. De praktijk van voetinbinden heeft zich in China ontwikkeld tijdens de Tang-dynastie (618-907 na Chr.). Het hield in dat men bij jonge meisjes de voeten omzwachtelde. De vier kleine tenen werden naar binnen geplooid en braken uiteindelijk vanzelf. De grote teen bleef recht. Het resultaat was een "lotusvoetje". Dit gold als een teken van wels