Re-integratie wordt dit jaar een hot item, met een ontwerp-KB in de steigers en politieke druk op de achtergrond. Voor ons nationaal adviescomité moest ik sowieso de uitgeschreven ongeschiktheden van onze externe dienst van vorig jaar onder de loep nemen. En aangezien ik dringend nog eens een blogartikel uit mijn mouw moet schudden, wil ik eind dit jaar mijn doel van dertig artikels halen: bij deze een samenvatting van mijn bevindingen.
Psychische risico's
Bovenal: uitval tengevolge van stress wordt steeds belangrijker. Dat zal wellicht niet als een verrassing komen; iedereen heeft het erover. Stress, burn-out, bore-out. Probleem is dat dit een beestje is dat zichzelf voedt. Hoe meer je het erover hebt, hoe meer mensen er last van krijgen. Stress is besmettelijk. Dit wilt niet zeggen dat er geen stress zou zijn, moest iedereen erover zwijgen. Maar de zeer uitgemeten en uitgesproken negatieve berichtgeving erover doet het fenomeen geen goed.
De meerderheid van de werknemers wordt echter (voorlopig) nog steeds tijdelijk of definitief ongeschikt verklaard omwille van biologische risico’s en fysische risico’s.
Biologische risico's
Ook al is dit een zeer omvangrijke groep, is dit eigenlijk een positief gegeven. De meeste ongeschiktheden omwille van biologische risico’s zijn namelijk zwangere werkneemsters en werkneemsters die borstvoeding geven. Mazzeltof! Zij worden door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer preventief verwijderd uit het blootstellingsrisico aan infectieziekten, in het kader van de moederschapsbescherming.
Fysische risico's
De ongeschiktheden omwille van fysische risico’s zijn voornamelijk medische ongeschiktheden ten gevolge van locomotorische klachten of beperkingen, gekoppeld aan het risico ergonomische belastingen en/of manueel hanteren van lasten.
Die zin heb ik rechtstreeks gekopieerd uit mijn analyseverslag; en bij het nalezen ervan besef ik: wow, ik kan saai schrijven! Misschien kan ik het ook iets vlotter zeggen...
Met andere woorden dus: veel mensen vallen uit met rugpijn en spier- of peesontstekingen. En dit omdat ze veel moeten heffen, of omdat ze repetitieve handelingen moeten uitvoeren. Sinds de jaren negentig zien we zelfs een haast exponentiële stijging van het aantal ruglijders.
Wel merkwaardig is dat in de voorbije, laat ons zeggen, veertig jaar er toch allerhande maatregelen zijn getroffen om zulke risico's aan te pakken. Zo zijn bijvoorbeeld zakken cement er twee van 25 kg geworden in plaats van de rugkrakers van 50 kg. En daar waar men telkens dezelfde handelingen moet uitvoeren, kijkt men naar ergonomische oplossingen. Of besteedt men het uit naar lage loonlanden - preventie aan de bron, heet dat dan... Anyway, wat verklaart dan de toch paradoxale stijging?
Somatisatie, dat is het antwoord. Men voelt zich niet goed in zijn vel (door stress); men slaapt slecht (door stress); men krijgt spierspanningen (door stress); en dit uit zich lichamelijk in verkrampingen, spierpijn, peesontstekingen. Dus eigenlijk is een groot deel van de uitval door fysische risico's een verdoken vorm van psychische decompensatie. Zie je wel dat stress besmettelijk is! Het heeft zelfs deze paragraaf besmet.
Een positieve eindnoot
Stress kan ook positief zijn. Een tijd terug heb ik het hierover nog gehad, inclusief een video met TED-talk door de psychologe Kelly McGonigal. Zeker kijken! Haar boek "The Upside of Stress: Why Stress Is Good for You, and How to Get Good at It" was ook de moeite; sindsdien ben ik zelf een stuk minder gestresseerd bij momenten van piekstress. En nu ik toch bezig ben met het aanraden van boeken: heel onlangs heb ik het boek "How to Have a Good Day: Harness the Power of Behavioral Science to Transform Your Working Life" van Caroline Webb gelezen, en dit zit tjokvol nuttige tips; in feite bevat het bijna alle interessante adviezen naar time management en stressreductie die ik in de voorbije tien jaar in allerhande boeken heb opgepikt! Een ervan is om altijd op een positieve noot te eindigen... :-)