Doorgaan naar hoofdcontent

Twee vliegtuigcrashes per dag

Het recent neergestorte vliegtuig van Egyptair indachtig, mogen we toch niet vergeten dat vliegen een van de veiligste transportmiddelen is die er bestaan. In 2013 waren er 36,4 miljoen commerciële vluchten met meer dan drie miljard passagiers. Slechts 210 overleden er. De ongevallenratio was één ongeval per 2,4 miljoen vluchten. Dat is ooit anders geweest: in 1912 stierven acht op de veertien piloten van het Amerikaanse leger in vliegtuigcrashes; meer dan de helft*.

Deze enorme positieve evolutie ligt aan de veiligheidscultuur van de vliegindustrie. Alle ongelukken worden zorgvuldig geanalyseerd. Er wordt niets achtergehouden of genegeerd. De resultaten worden publiekelijk beschikbaar; alle piloten over gans de wereld kunnen leren van de fouten van anderen. Eleanor Roosevelt wist het al: "Learn from the mistakes of others. You can't live long enough to make them all yourself".


Vergelijk dit eens met de medische wereld. Ja, er zijn uiteraard enorme mijlpalen bereikt zoals de ontwikkeling van vaccins en de ontdekking van antibiotica. Maar zoals heel recent nog in het nieuws kwam: medische fouten zijn na hartziekten en kanker, de derde meest voorkomende doodsoorzaak in de Verenigde Staten.

Fouten worden niet geanalyseerd, maar weggemoffeld. Uit vrees voor vervolging, en schadevergoedingen, en door een fenomeen dat cognitieve dissonantie heet. Concreet betekent dit dat de toegewijde arts gewoonweg niet wilt erkennen dat zijn goedbedoelde handelingen hebben geleid tot de door van zijn of haar patiënt. De gedachte alleen al leidt tot een intern conflict, dat opgelost wordt door het ofwel te negeren, ofwel het goed te praten. Het was een "one off", niets aan te doen, sommige patiënten sterven nu eenmaal, hij was sowieso veel te dik en hierdoor vatbaarder voor complicaties...

Hierdoor leert niemand iets bij, en maakt men telkens weer dezelfde fouten.

Ik heb het verdoezelen van een medische fout zelf meegemaakt, vijftien jaar geleden, tijdens mijn stagejaar. Een motorrijder was uitgegleden, en naar spoed gebracht. Op wat schaafwonden na leek hij niets aan de hand te hebben. Het gebeurde 's nachts, dus was de specialist niet in het hospitaal. Een medestagiair belde de specialist op (die niet happy was dat hij na een drukke werkdag 's nachts wakker gebeld werd). Het geval werd telefonisch afgehandeld, de man mocht naar huis vertrekken. Een aantal uren later was hij overleden, aan een subdurale bloeding. De stagiaire moest haar verslag aanpassen, met aanvullingen van klinische en neurologische testen die ze niet had uitgevoerd, om de specialist in te dekken. Aan de richtlijnen of werkinstructies werd echter niets gewijzigd. En uiteraard was er geen communicatie van zulk een casus naar andere specialisten, die zouden kunnen leren hoe ze een gelijkaardig voorval kunnen vermijden.

Dus sterven er wereldwijd elk jaar meer dan 400.000 mensen vroegtijdig, door medische fouten. Een equivalent van twee 747 jumbojets die neerstorten. Elke dag opnieuw.

* Black Box Thinking: Why Some People Never Learn from Their Mistakes - But Some Do, van Matthew Syed

Populaire posts van deze blog

Bereken je kans op een hartinfarct

Met behulp van een aantal parameters kun je de statistische kans inschatten of je binnen de tien jaar zal overlijden aan een hart- of vaatziekte.     De SCORE-tabel is niet nieuw. Het is een internationaal erkend werkmiddel dat op basis van het geslacht, de leeftijd, de systolische bloeddruk, het rookgedrag en de verhouding van totaal cholesterol op HDL-cholesterol in één overzichtelijk geheel de kans weergeeft dat je sterft aan een hartinfarct of een beroerte. De getallen worden onderverdeeld in drie categorieën: Groen: Laag risico, minder dan 5% kans om binnen de tien jaar de wormen te voeren Oranje: Matig risico, 5 à 9% kans om binnen de tien jaar de pijp aan Maarten te geven Rood: Hoog risico, 10% of meer kans om binnen de tien jaar aan de verkeerde kant van het gras te gaan liggen Het is en blijft uiteraard slechts een ruwe inschatting. Als je suikerziekte hebt, moet je al niet beginnen met de tabel. Ga dan maar uit van een ernstig verhoogd ris...

Moderne lotusvoeten

Vandaag verscheen een artikel op VRT NWS , dat schoenen met hoge hakken (voorlopig) lijken te hebben afgedaan. Nu kan ik eindelijk een tekst die ik al sinds begin 2020 als "draft" heb staan, publiceren! Wanneer we lezen over de praktijk van het voetinbinden in het oude China, gruwelen we van zulke barbaarse martelpraktijken. Hoe heeft een schoonheidsideaal ooit in zulke mate kunnen ontsporen? Nochtans bezondigen wij ons aan gelijkaardige praktijken, alleen is het moeilijker om zulke dingen objectief te beoordelen, wanneer je zelf in die cultuur verweven zit. Voetinbinden Ik ga dit cultureel gegeven toch even kaderen. De praktijk van voetinbinden heeft zich in China ontwikkeld tijdens de Tang-dynastie (618-907 na Chr.). Het hield in dat men bij jonge meisjes de voeten omzwachtelde. De vier kleine tenen werden naar binnen geplooid en braken uiteindelijk vanzelf. De grote teen bleef recht. Het resultaat was een "lotusvoetje". Dit gold als een teken van wels...

Jicht en jus (d'orange)

Recent heb ik gelezen dat softdrinks een jichtopstoot kunnen veroorzaken! Drinken van twee gesuikerde softdrinks per dag zou de kans op een jichtopstoot met 85% doen stijgen. Het vruchtsuiker (fructose) is verantwoordelijk voor dit verhoogd risico, dieetdranken geven geen probleem. Ook andere producten die fructose bevatten (fruitsappen, appels en sinaasappels) geven een verhoogde kans op jicht!? Kijk, dat is dus nieuw voor mij. In alle overzichtslijstjes voor jichtlijders vind je net terug dat je fruit naar believen mag nuttigen. Snoepjes die fructose bevatten moet je dan weer vermijden. Ja, het wordt soms verwarrend. Jicht is een reumatische aandoening. Ze is al heel lang geleden beschreven.  De Griekse geneesheer Hippocrates had het er 25 eeuwen geleden al over. Men dacht wel altijd dat jicht een gevolg was van een overdaad aan alcohol en rijkelijke maaltijden. De jichtlijder kreeg alle schuld voor zijn ziekte in de schoenen geschoven. Maar het is een te hoog urinezuurg...