Twee personen met schurft in een rusthuis in Tielt, lees ik. Schurft is opnieuw in opmars. Dit doet mijn vingers jeuken om een nieuw blogartikel te maken, want nog niet zo lang geleden heb ik zelf een advies opgesteld naar aanleiding van schurft bij een werknemer.
 |
| Ok, de jeuk is vaak ter hoogte van het kruis, maar deze foto is properder... |
Schurft of scabiës is een erg besmettelijke huidziekte. Ze is niet gevaarlijk maar wel erg vervelend. Ze is makkelijk te genezen. Schurft duidt niet op een gebrek aan hygiëne: iedereen kan schurft krijgen.
De schurftmijt, een heel klein spinachtig diertje, graaft gangetjes in de huid en legt daarin eitjes. Door de uitwerpselen van de mijt ontsteekt de huid en ontstaat jeuk.
Een ernstige vorm van schurft is de zogenaamde scabiës norvegica. Deze treedt op bij mensen met verminderde afweer: Aidspatiënten, zeer oude mensen, en door medicijnen die de afweer onderdrukken. Zij hebben soms duizenden mijten op en in de huid en zijn dus zeer besmettelijk.
Besmetting
De laatste tijd duikt schurft opnieuw op. Vooral op plekken waar mensen dicht op elkaar verblijven zoals verzorgingsinstellingen voor gehandicapten en bejaarden, opvanghuizen voor daklozen en vluchtelingen, scholen, kinderverblijven en zelfs ziekenhuizen.
Besmetting gebeurt via langdurig of regelmatig huid-op-huid-contact. Alleen de hand schudden is onvoldoende om de mijt op te lopen. Kinderen in een gezin zijn vaak allemaal besmet. Ook samen slapen met iemand, met of zonder seks, kan volstaan om besmet te worden.
Besmetting kan ook plaatsvinden door te slapen in bedden met ongewassen, besmet beddengoed, of door het dragen van besmette kleding.
In geval van scabiës norvegica is besmetting ook mogelijk via vluchtige contacten, zoals het verversen van het bed.
Klachten
De belangrijkste klacht is hevige jeuk, vooral ’s avonds en ’s nachts. Meestal tussen de vingers en de tenen, op de onderbuik en rond de geslachtsdelen, en op de binnenkant van de dijen.
Er kunnen ook rode bultjes en kleine blaasjes optreden. Door krabben kunnen deze ontsteken met bacteriële infecties.
Soms treedt een uitgebreide huiduitslag op die lijkt op eczeem.
Preventie
Hier moet je op tijd mee beginnen, want er kan een periode van enkele weken liggen tussen de besmetting en het ontwikkelen van de eerste klachten.
Slaap niet in eerder gebruikt bedlinnen. Gebruik op reis eventueel je eigen lakens of een lakenzak.
Draag geen ongewassen kleding van anderen.
Deel geen washandjes, handdoeken enz. met anderen.
Vermijd langdurig, intensief huidcontact met iemand die schurft heeft. Draag bij verzorging beschermende kleding zoals een wegwerpschort met lange mouwen en handschoenen.
Behandeling
Schurft is eenvoudig te behandelen. Zalvor, een crème met 5% permethrin geniet de voorkeur. Ook benzylbenzoaat aan 25% kan gebruikt worden maar is minder doeltreffend en meer irriterend.
Om herbesmetting te voorkomen, moeten ook alle huisgenoten worden behandeld. In scholen en instellingen kan dit inhouden dat grote groepen mensen de crème moeten krijgen. Voor besmette werknemers kan de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer dit voorschrijven.
Smeer het hele lichaam van de kaakrand tot en met de voeten zorgvuldig in. Omdat je jezelf niet helemaal kunt inwrijven, is hierbij hulp nodig. Telkens je de handen hebt gewassen, moet je opnieuw zalf aanbrengen. Het product moet acht tot twaalf uur inwerken. Normaal volstaat één behandeling.
Besteed extra aandacht aan de nagels. Door krabben kunnen mijten of eieren onder de nagels komen. Breng de crème met een zacht borsteltje onder de rand van de nagel aan.
Was de kleding, het beddengoed en ev. knuffeldieren. Hang kleding die niet gewassen kan worden minstens drie dagen in de buitenlucht, of zet ze een tiental minuten in de droogkast bij een temperatuur boven 50°C.
De behandeling doodt de schurftmijten en haar eieren. De jeuk verdwijnt geleidelijk. Pas wanneer alle dode mijten en eieren door de voortdurende vernieuwing van de huid zijn afgestoten, is de jeuk geheel verdwenen. Dit kan enkele weken duren. Omwille hiervan wordt soms tijdelijk ook een crème met corticosteroïd gegeven; dit onderdrukt de jeuk.
Indien na deze periode de jeuk blijft of als er nieuwe gangetjes ontstaan, is een herhaling van de behandeling aangewezen.