619 onthaalouders krijgen definitief het statuut van werknemer in Vlaanderen. Dit betekent dat ze elke maand een vast inkomen zullen ontvangen en meer sociale rechten krijgen, zoals betaalde vakantie en een pensioenopbouw. Dit biedt meer rechtszekerheid en rust voor de onthaalouders, omdat ze niet langer afhankelijk zijn van het aantal kinderen dat ze opvangen voor hun inkomen. Minister Crevits is positief over de verandering en verwacht dat het de werkdruk en de kwaliteit van de kinderopvang zal verbeteren.
“Sui generis”-statuut
De discussie over het statuut van de onthaalouders sleept al jaren aan. Sinds 1 april 2013 werken erkende onthaalouders in een “sui generis”-statuut. Dit is een soort tussenstatuut tussen werknemer en zelfstandige. Ze krijgen geen loon, maar een onkostenvergoeding, berekend per kind per opvangdag. Ze bouwen ook amper rechten op, zoals betaalde vakantie of pensioen.
Sinds 2015 loopt in Vlaanderen een proefproject waarin een groep van 619 onthaalouders de overstap naar het werknemersstatuut maakte. Eind deze maand loopt het dat project af. De Vlaamse regering heeft nu beslist om het werknemersstatuut voor die 619 onthaalouders definitief te maken.
Structurele verankering
De 619 onthaalouders met een werknemersstatuut kunnen nu genieten van rechtszekerheid, inkomens- en sociale zekerheid. Dit betekent dat zij kunnen rekenen op een vast maandinkomen, zelfs als er geen kinderen aanwezig zijn. Bovendien ontvangen ze een onkostenvergoeding die fiscaal vrijgesteld is, wat hun financiële zekerheid vergroot. Ze hoeven niet langer bang te zijn voor controles van de fiscus, aangezien hun onkostenvergoeding voor 8 kinderen volledig fiscaal vrijgesteld is en ze niet langer als zelfstandigen worden beschouwd. Daarnaast krijgen ze ook 10 dagen arbeidsduurvermindering voor een werkweek van 50 uur, betaalde afwezigheid voor bepaalde dagen zoals communie of begrafenis, 20 dagen betaald verlof per jaar, en recht op 10 betaalde feestdagen per jaar. Ook hebben ze toegang tot thematisch verlof en tijdkrediet, een volwaardig pensioen dat berekend wordt op hun werkelijk verdiende loon en stijgt met de index en nieuwe onderhandelingen in de non-profit sector, en een volwaardige ziekte-uitkering zonder de noodzaak om ziekte in te plannen. Bovendien hebben ze toegang tot werkloosheid bij ontslag en betaalde opleidingen via het Vlaams Opleidingsverlof. Als ze een hypothecaire lening willen aanvragen, kunnen ze nu ook een loonfiche overleggen zonder het risico te lopen dat hun lening wordt geweigerd vanwege een gebrek aan vast inkomen.
Het is ook belangrijk op te merken dat er nog 3.200 onthaalouders werken in het tussenstatuut.
Minister Crevits: "Positief effect"
"Door het werknemersstatuut voor onthaalouders definitief te verankeren, bieden we hen betere voorwaarden", zegt Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Hilde Crevits (CD&V) in een persbericht. "Het zorgt ervoor dat onthaalouders voor hun inkomen niet meer afhankelijk zijn van het aantal kinderen dat ze opvangen. Dat neemt zorgen weg en heeft een positief effect op de werkdruk en de kwaliteit van de kinderopvang."
Vanaf 2024 zou er budget vrijgemaakt worden om jaar na jaar alle onthaalouders (die willen) te laten overstappen naar een volwaardig werknemersstatuut. Vanaf 2025 zouden alle nieuwe onthaalouders automatisch werknemer zijn. In Wallonië is al langer gekozen om alle nieuwe instromers in de sector het werknemersstatuut te geven.
Bronnen
Onthaalouders.be - Het Werknemersstatuut en het Sui Generis statuut vergeleken
Onthaalouders.be - Hoera, 619 onthaalouders krijgen rechtszekerheid!