Dragen van een mondmasker is verplicht onder bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld in het openbaar vervoer en in de horeca. Maar wat als de werknemer een medisch attest voorlegt van de behandelend arts, dat hij/zij geen mondmasker moet dragen om medische redenen?
Er zijn steeds meer mensen die geen mondmasker willen dragen, om welke reden dan ook. Ik vind dat om te beginnen al behoorlijk ironisch: toen er nog geen mondmaskers te verkrijgen waren, stond iedereen te roepen hoe ongehoord dat was, en dat er zo snel mogelijk voldoende mondmaskers moesten komen. En terecht hoor. Maar nu ze er zijn, wilt men ze niet meer dragen. Typisch.
Principe PBM
Nu, het principe rond dragen van mondmaskers op het werk is gelijkaardig aan dat van persoonlijke beschermingsmiddelen zoals bijvoorbeeld veiligheidsschoenen. Wanneer uit een risicoanalyse is gebleken dat deze nodig zijn voor een bepaalde werkpost of functie, dan is het verplicht. Als een werknemer een medisch attest aanbrengt van een behandelend arts, dan is het de arbeidsarts die oordeelt of dit advies gegrond is.
Wanneer is het gegrond?
Om al direct een mythe de wereld uit te helpen: mondmaskers leiden niet tot een daling van het zuurstofgehalte in het bloed, ze geven geen nadelige effecten wanneer ze lange tijd gedragen worden. Ze zijn niet compleet nieuw hé mensen, ze worden al decennialang gebruikt. Chirurgen dragen zulke mondmaskers dag in dag uit, uren aan een stuk, en het is toch niet dat je bij hen hersenschade - ok, slecht voorbeeld.
Natuurlijk zijn ze niet altijd even comfortabel, maar daar is soms ook wel wat aan te verhelpen. Aften in de mond bijvoorbeeld zijn een gevolg van mondmaskers die te strak zitten. Dus een kleine aanpassing verhelpt hieraan. De last van de oren is te verhelpen met een hulpstukje. Google maar op "earsaver" en je vindt het wel. Aandampende brilglazen zijn ook eenvoudig op te lossen, dat heb ik in een eerder blogartikel al uitgelegd.
Dus ik zou niet goed weten voor welke medische aandoeningen het niet dragen van een mondmasker gegrond zou zijn. Larvofobie* misschien?
Het advies van de arbeidsarts
Indien de vraag niet gegrond is, dan krijgt de werknemer enkel een formulier van gezondheidsbeoordeling met een advies van geschiktheid, en moet die het mondmasker dragen.
Indien wel, dan mag de werknemer wanneer het mondmasker verplicht is, niet tewerkgesteld worden op de werkpost, en dient die ofwel overgeplaatst te worden naar een andere werkpost, ofwel komt die op tijdelijke overmacht.
Belangrijke aanvulling hierop is het recente Ministerieel Besluit houdende dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken van 30 juni 2020. Hierin staat dat “zelfs indien ze niet volledig gelijkwaardig zijn in termen van bescherming, gelaatsschermen mogen worden gebruikt, bij wijze van medische uitzondering, wanneer het dragen van een mondmasker problematisch of onmogelijk is”. Dus wanneer gegrond, en wanneer toegelaten volgens de risicoanalyse, dan kan de arbeidsarts ook adviseren dat een gelaatsscherm i.p.v. een mondmasker ter beschikking wordt gesteld.
Nog alternatieven?
Recent heeft een bedrijf uit Roeselare transparante mondmaskers gemaakt. Een arbeidsinspecteur heeft al aangegeven dat ze dit niet als evenwaardig beschouwen van een mondmasker, omdat ze niet goed aansluiten. Ze vinden het ook geen adequaat alternatief voor een gelaatsscherm.
Nu, ik ben het daar niet mee eens. Ook de zelfgemaakte en chirurgische mondmaskers laten nog viruspartikels door, het zijn enkel de FFP2 maskers die een voldoende filtering geven. Het belangrijkste effect van de niet-FFP2-mondmaskers is de bescherming van anderen, doordat het de uitgestote speekseldruppeltjes minder ver verspreidt (verspreiding speekseldruppeltjes haal ik ook aan in deze video).
Het effect van een dergelijk masker is dus m.i. wel vergelijkbaar met dat van een gelaatsscherm, dat een fysieke barrière vormt. Bij hoesten, niezen, en ook gewoon praten, zullen speekseldruppeltjes minder ver geraken.
Dus als het leidt tot een groter gebruiksgemak en dan ook een grotere compliance, zou ik hierover wel een positief advies geven. Maar als werkgever hou je er wel best rekening mee dat de inspectie dit (voorlopig toch) niet zo ziet.
* Larva = Latijn voor masker. Dus larvofobie = angst voor maskers.