Ik moet het even kwijt. Er is veel trammelant geweest rond de lange rijen aan de Ikea's en Actions op zaterdag, en de overvolle winkelstraten in Brussel en Antwerpen, nog net voor de nieuwe lockdown. Veel onbegrip (waarom nemen de mensen hun verantwoordelijkheid toch niet op?) en vermanende vingers (waarom zit men er nu ook nog reclame voor te maken?).
But what did you expect?
De enige reden dat ik het voorgaande weekend zelf niet aan een winkel in de rij stond te wachten, was dat ik met alle info die ik opvolgde deze lockdown al enkele weken zag aankomen, ik had dus al ruim voldoende toiletpapier gestockeerd.
Bij een (al dan niet ernstig) arbeidsongeval gaat men zo ook wel eens met de vinger wijzen. "Waarom heeft die niet de veiligheidsvoorschriften gevolgd?" of "Waarom heeft de ploegbaas daar geen stokje voor gestoken?"
Ik vind dat een foute benadering.
Het zijn niet enkel "de Belgen" die achterpoortjes zoeken voor elke regel, dat is eigen aan de mens. Een mondmasker in de winkel is niet langer aangeraden maar "sterk" aangeraden? Je mag het zelfs "in hemelsnaam we menen het dit keer zo enorm echt doe het alstublieft aan want anders loopt het faliekant fout" aangeraden maken, dat maakt geen sikkepit verschil. Ofwel moet het ofwel moet het niet. En als het moet, dan moet je dat ook de "weg van de minste weerstand" maken, want anders gebeurt het ook niet.
Net zoals je honderd maal kunt zeggen dat men best een veiligheidsbril moet aandoen, of dat men de veiligheid op moet zetten voordat men het toestel aanzet. Waarom niet? We zijn toch allemaal volwassen mensen? Iedereen moet toch de eigen verantwoordelijkheid opnemen?
Nee, zo werkt het dus niet.
En boodschappen van "pas op want we gaan het bestraffen"? Dat is toch ook al vaak genoeg gebleken, dat werkt ook niet.
Geef duidelijke en zinvolle regels, leg ook duidelijk uit waarom die nodig zijn. Maak het eenvoudig toe te passen. Focus niet op bestraffen maar op buy-in. Dit is geen rocket science he, het is ook geen nieuw idee. Dus ik stel me toch de vraag waarom "de overheid" in de nieuwe (chaotische, steeds wijzigende) maatregelen niet teruggrijpt naar zulke basic, alom gekende en beproefde concepten? Kunnen ze echt geen preventieadviseur of gedragspsycholoog vinden die hen kan vertellen op welke wijze ze de mensen kunnen "nudgen" naar het gewenste gedrag?
Dus hou toch op met de mensen te beschimpen die nog snel "voor het te laat is" speelgoed gaan kopen voor hun kinderen. Het probleem ligt niet bij hen, maar bij de wijze waarop de maatregelen worden gecommuniceerd en doorgevoerd.