Recent gepubliceerde statistieken van de Health and Safety Executive (HSE) bieden een duidelijk beeld van werkgerelateerde gezondheidsproblemen en trends in Groot-Brittannië. Ik zet ze even tegen het licht, en vergelijk ze met de situatie in België.
Trends in ziekteverzuim
In Groot-Brittannië gingen in 2023/24 naar schatting 33,7 miljoen werkdagen verloren door werkgerelateerde gezondheidsproblemen of letsel. De arbeidsongeschiktheid door werkgerelateerde gezondheidsproblemen bleef desalniettemin relatief stabiel in vergelijking met het voorgaande jaar (1,7 miljoen in 2023/24 ten opzichte van 1,8 miljoen in 2022/23). Het huidige niveau ligt wel hoger dan vóór de pandemie in 2018/19.
Percentage werkgerelateerde arbeidsongeschiktheid per 100.000 werknemers. Bron: HSE.
In België vertonen de cijfers daarentegen een duidelijk stijgende trend. Volgens een analyse van HR- en welzijnsexpert Attentia was in 2023 bijna 10% van de werktijd verloren door ziekteverzuim, een recordhoogte. Zowel het middellang verzuim (meer dan één maand) als het langdurig verzuim (meer dan één jaar) bereikten nieuwe pieken. Bij vrouwen lag het langdurig ziekteverzuim zelfs dubbel zo hoog als bij mannen. Recente cijfers van Securex tonen aan dat deze trend zich enkel verder zet.
Oorzaken van ziekteverzuim
Uit gegevens van het RIZIV blijkt dat het aantal langdurige arbeidsongeschiktheden door burn-out of depressie tussen 2016 en 2021 met 46% is gestegen. Vrouwen vertegenwoordigen meer dan twee derde van deze gevallen. Hier zien we een gelijkaardige trend in Groot-Brittannië: het aandeel ongeschiktheden door stress, depressie of angst is de voorbije jaren sterk toegenomen.
Arbeidsongeschiktheid per type in 2023/24. Bron: HSE.
Arbeidsongevallen: betere vooruitzichten
Wat betreft arbeidsongevallen, registreerden zowel Groot-Brittannië als België neerwaartse trends, zowel wat betreft het aantal dodeljike als niet-fatale arbeidsongevallen. Zo waren er in België in 2021 1,13 dodelijke ongevallen per 100.000 werknemers, een daling ten opzichte van voorgaande jaren. Groot-Brittannië heeft vergelijkbare trends, maar heeft het in aantallen steevast beter gedaan. In 2023/24 werden er 138 dodelijke arbeidsongevallen gerapporteerd, wat neerkomt op ongeveer 0,42 per 100.000 werknemers, gezien de totale beroepsbevolking van ongeveer 33 miljoen.
Geschat aantal zelfgerapporteerde niet-fatale arbeidsongevallen per 100.000 werknemers. Bron: HSE.
Conclusie
De arbeidsongevallencijfers vertonen in beide landen een positieve evolutie, maar het percentage dodelijke arbeidsongevallen blijft significant lager in Groot-Brittannië dan in België. Dit onderstreept de dringende noodzaak voor België om extra inspanningen te leveren op het gebied van preventie en veiligheidsmaatregelen.
Zowel België als Groot-Brittannië zien een verhoogde prevalentie van werkgerelateerde stress sinds de COVID-19-pandemie. Waar in Groot-Brittannië de cijfers van ziekteverzuim zich lijken te stabiliseren, blijft België geconfronteerd worden met een duidelijke toename.
Het aanpakken van deze uitdagingen vereist niet alleen actie van beleidsmakers, maar ook van werkgevers en (interne en externe) preventieadviseurs. Zij spelen een belangrijke rol in het ontwikkelen en implementeren van gerichte strategieën om het welzijn van werknemers te verbeteren en werkgerelateerde gezondheidsproblemen te verminderen.