Een nieuwe dag, een nieuw artikel. Wen er maar niet teveel aan, ik ben niet van plan aan dit tempo te blijven publiceren...
Op 10 maart jongstleden beantwoordde ik een vraag van Belgacom, over de verdeling van jodiumtabletten. Ik verwees toen ook naar de site www.nucleairrisico.be, waarop vanaf 14 maart informatie zou verschijnen over, wel, het nucleair risico in België. De volgende dag beefde de aarde in Japan, met de gekende gevolgen. De pers vond het wel héél toevallig dat net dan de overheid een nieuwe verdeling van jodiumtabletten op poten zette. "Dat was al lang voorzien" klonk het op de Wetstraat. "Yeah, right" was het algemene antwoord. En toch, het was waar. Voor een keer hebben de politici niet gelogen.
Er zijn zes noodplanningszones in België (zie de kaart hierlangs). In zulk een gebied worden vooraf dozen met stabiele jodiumtabletten, alsook informatiebrochures uitgedeeld in de gezinnen en de collectiviteiten (scholen, hospitalen, fabrieken, crèches, ...). Bovendien zijn reserves van dozen met tabletten beschikbaar in alle apotheken.
Wat is nu het nut van de jodiumtabletten? Wel, goed dat je het vraagt.
Bij een ernstig nucleair incident kan namelijk radioactief jodium ontsnappen. De schildklier zal dit jodium opnemen, en zodoende worden we van binnen uit gemicrogolfovend (ik had ook gewoon "bestraald" kunnen zeggen, maar ik vond dit leuker klinken). Nu, de tabletten verzadigen de schildklier met niet-radioactief jodium. Hierdoor kan de schildklier geen radioactief jodium meer opnemen. Vooral voor de jongere bevolking is de inname van stabiel jodium noodzakelijk. Om het ongeboren kind te beschermen, geldt dit ook voor zwangere vrouwen.
Ik mag het misschien niet zeggen, maar het nut van de jodiumtabletten is eerlijk gezegd eerder beperkt. En wel om de volgende redenen:
- Niet bij elke kernramp komt radioactief jodium vrij; daar sta je dan met je jodiumtabletje
- Radioactief jodium is slechts één van de mogelijke radioactieve brol die op je neervalt, met zo'n pilletje ben je dus zeker niet safe tegen de vrijgekomen straling
- Bij personen ouder dan 40 jaar, wegen de nadelen (bijwerkingen) zwaarder door dan de mogelijke voordelen (vermijden van schildklierkanker)
Met andere woorden: de jodiumtabletten hebben wel hun nut, zeker bij kinderen en zwangere/zogende vrouwen, maar zijn voor een stuk ook een zoethoudertje. "Je moet geen schrik hebben. Als er een kernramp komt, kun je nog je pilletje pakken".
Het beste advies bij een nucleaire ramp blijft dus: binnen blijven en schuilen. Ik moet hierbij onwillekeurig denken aan de Amerikaanse kinderen die in de jaren '60 regelmatig oefenden om bij een atoombom onder de schoolbanken te schuilen. Ja, dat gaat helpen. Dan kruip ik nog eerder mijn koelkast in, in navolging van Indiana Jones.Nog terzijde: is de locatie van de kerncentrale in Frankrijk jullie ook opgevallen? Helemaal in het verste uithoekje dat ze konden vinden. Bij een ramp zijn het vooral de Belgen die eraan zijn voor de moeite. Sympathiek.
Okee, onze centrale in Doel is ook behoorlijk dicht bij onze Noorderburen geplaatst. Maar we hadden net daar een stukje grond vrij...