Doorgaan naar hoofdcontent

Chim Chim Cher-ee

Wat is de oorsprong van het woord "kanker"? Wat hebben kleurstoffen voor textiel te maken met chemotherapie? Hoe was het mogelijk dat men tientallen jaren zeer uitgebreide (en invaliderende) chirurgische ingrepen heeft uitgevoerd bij borstkanker, terwijl hierdoor niet meer patiënten overleefden? Het antwoord op zulke vragen vind je in het boek The Emperor of All Maladies: A Biography of Cancer door Siddhartha Mukherjee.

Nu, ik wil hier niet de verkeerde indruk scheppen dat het boek enkel een samenraapsel is van interessante weetjes over dit verschrikkelijke verschijnsel. Integendeel, het is een magistraal boek dat de hele geschiedenis van de verschillende verschijningsvormen van kanker en haar behandelingswijzen samenbrengt in een coherent geheel.


Zo wijdt hij een hoofdstuk aan Percival Pott, een Londense arts die het vermoeden kreeg dat de etterende gezwellen op de balzakken van jonge schoorsteenvegers niet venerische aandoeningen waren, die ze opgelopen zouden hebben bij het bezoeken van dames van lichte zeden, zoals destijds vermoed werd. Wellicht kwam het doordat hij deze aandoening enkel bij schoorsteenvegers aantrof, en niet bij mannen van andere beroepsklassen met hoogstvermoedelijk toch gelijkaardige seksuele voorkeuren en gedragingen. Ook het feit dat hij de ulcera al bij prepuberale jongens aantrof, bracht hem bij een andere hypothese.

Achteraf bekeken was het nog niet zo moeilijk om de link te maken, omdat scrotumkanker quasi nooit voorkwam, behalve dan dus bij schoorsteenvegers. Een gelijkaardig duidelijk verband bestaat er tussen asbestblootstelling en het uiterst zeldzame mesothelioom, een uiterst agressief longkankergezwel dat uitsluitend na blootstelling aan asbest optreedt.

Zo was het destijds een stuk moeilijker om het verband tussen roken en longkanker te objectiveren. Raar, zou je denken, want het roken leidde destijds tot een explosieve toename in longkanker. Maar het was net doordat iederéén rookte, dat men er niet eens aan dacht om de link te leggen. Er was omzeggens geen controlegroep. Men dacht aan industriële vervuiling, infectieziekten, miasma's of goddelijke straffen. Maar roken? Geen kat die eraan dacht. Tot men het toch ging onderzoeken, en dan werd het maar al te duidelijk hoe schadelijk roken wel was.

De tabaksindustrie heeft deze wetenschappelijke bevindingen echter nog decennialang weten achter te houden en te vervormen, en via lobbywerk de kankerstokjes toch nog vrij verkoopbaar weten te houden, totdat uiteindelijk... wel, uiteindelijk niets. eigenlijk. Sigaretten worden nog steeds aan de lopende band verkocht, met jaarlijks miljoenen vermijdbare kankersterftes en onnoemelijk menselijk leed... Maar dat terzijde. Het boek van Mukherjee over kanker dus; echt wel de moeite waard.

Populaire posts van deze blog

Apenpokken - stand van zaken

Apenpokken zijn wereldwijd in opmars, ook in België. Wat is het, hoe wordt het overgedragen, wat zijn de preventiemaatregelen en wat is de huidige stand van zaken in België? Sinds de laatste keer dat ik erover schreef begin juli, is de situatie wat gewijzigd. Onderstaand artikel geeft een overzicht. Wat zijn Apenpokken Monkeypox of Apenpokken (MPX) wordt veroorzaakt door het monkeypoxvirus (MPXV), dat behoort tot de familie van de orthopoxvirussen (waartoe ook het pokkenvirus behoort). Tot nu toe kwam de ziekte vooral voor in beboste delen van Centraal- en West-Afrika, met sporadisch gevallen in andere landen, gelinkt aan een reis naar deze gebieden. Sinds begin mei 2022 verspreidt de ziekte zich echter in Europa en daarbuiten, waarbij besmettingen vooral voorkomen bij mannen die seksuele contacten hebben met mannen, maar niet uitsluitend. Hoe raakt men besmet Om besmet te geraken door het apenpokkenvirus moet men nauw contact hebben met een besmettelijke of ziek persoon. Dit kan optre

Moderne lotusvoeten

Vandaag verscheen een artikel op VRT NWS , dat schoenen met hoge hakken (voorlopig) lijken te hebben afgedaan. Nu kan ik eindelijk een tekst die ik al sinds begin 2020 als "draft" heb staan, publiceren! Wanneer we lezen over de praktijk van het voetinbinden in het oude China, gruwelen we van zulke barbaarse martelpraktijken. Hoe heeft een schoonheidsideaal ooit in zulke mate kunnen ontsporen? Nochtans bezondigen wij ons aan gelijkaardige praktijken, alleen is het moeilijker om zulke dingen objectief te beoordelen, wanneer je zelf in die cultuur verweven zit. Voetinbinden Ik ga dit cultureel gegeven toch even kaderen. De praktijk van voetinbinden heeft zich in China ontwikkeld tijdens de Tang-dynastie (618-907 na Chr.). Het hield in dat men bij jonge meisjes de voeten omzwachtelde. De vier kleine tenen werden naar binnen geplooid en braken uiteindelijk vanzelf. De grote teen bleef recht. Het resultaat was een "lotusvoetje". Dit gold als een teken van wels

Calciumhydroxide in water

Kalkwater of kalkmelk is een oplossing van calciumhydroxide (Ca(OH) 2 ) in water. Calciumhydroxide is weinig oplosbaar in water. “0,17 gram per 100 ml water”. Bron: Chemiekaarten 19 e editie 2004. “Licht oplosbaar in water van 20°C : 1,65 g/l” Bron: Carmeuse.nl In water valt Ca(OH) 2 uiteen in Ca 2+ - en OH - -ionen. Hierdoor ontstaat een basische oplossing. De pH van een oplossing van 0,01% is 11,3. “pH: 11.3 (0.01% at 25 deg C); 12.5 to 12.7 (saturated solution (0.18 g/100 mL) at 25 deg C)” Bron: Intox.org Bij een gesatureerde oplossing (= maximum oplosbare hoeveelheid) bedraagt de pH 12,4 tot 12,8. “pH (saturated solution): 12.4” Bron: Sultanchemists.com “pH: 12,5-12,8 bij een concentratie van 1.070 mg/l” Bron: Carmeuse.nl Bij een langere blootstelling aan calciumhydroxide zullen de huidletsels meer uitgesproken zijn. Dit staat ook als dusdanig vermeld op veiligheidsfiches over calciumhydroxide. “Calcium hydroxide penetrates the ski