Loopt een werknemer door zijn werk een verhoogd risico op
een infectieuze beroepsziekte, dan kan Fedris hem de vaccins daarvoor
terugbetalen. Sinds 1 juni 2018 moet de arbeidsarts dit aanvragen via een elektronische
procedure. De administratieve details en de medische procedures staan
beschreven in het Koninklijk Besluit van 7 juni 2018.
In dit artikel vat ik de procedures samen voor hepatitis B.
Voor wie worden het vaccin tegen hepatitis B en de nodige bloedafnames terugbetaald?
Personeel, maar ook leerlingen en studenten die een
opleiding volgen of stage lopen in een van de hieronder vermelde
omstandigheden:
-
Geregeld contact met menselijk bloed of
menselijk biologisch materiaal dat hepatitis B virus kan bevatten:
o
ziekenhuisdiensten en medische en paramedische
praktijken
o
laboratoria waar bloed of biologische producten
geanalyseerd worden die met het virus besmet kunnen zijn (klinische biologie,
anatomopathologie, oncologie, enz.)
o
tandartspraktijken
o
diensten waar langdurig zieken behandeld worden
o
instituten voor mentaal gehandicapten
o
kinderkribben
o
ziekenverple(e)g(st)ers en kinderverzorg(st)ers
van het dagonderwijs
o
gezinshelp(st)ers
o
ambulanciers
o
brandweerlieden
o
begrafenisondernemingen
o
verkoop en herstellen van toestellen voor
medisch gebruik
o
bijzonder onderwijs voor gehandicapten
o
medisch-pedagogische instituten (M.P.I.’s)
o
wasserijen die linnen wassen voor
verzorgingsinstellingen
o
begeleiding van en toezicht op mentaal
gehandicapten in beschutte werkplaatsen
-
Nauw contact met primaten die vatbaar zijn voor
infectie door hepatitis B virus
Er zijn drie schema’s mogelijk, afhankelijk van de vaccinatiestatus op het moment van het consult.
A Niet gevaccineerd
De werknemer geeft aan dat hij of zij de vaccinaties nog
nooit heeft gekregen, en dit is ook nergens geregistreerd. Je gaat dus de hele
reutemeteut geven.
Je start met drie vaccins in een schema 0-1-6 maand (een
versneld schema mag ook). Eén à drie maand na het derde vaccin kijk je met een bloedafname
of er voldoende bescherming is. Is de anti-HBs* minstens 10 mIU/mL? Dan is de
werknemer levenslang beschermd. Is dat niet het geval? Dan is een bijkomende bloedanalyse
nodig, van HBsAg** en anti-HBc***. Mijn advies: best geef je op voorhand al een
instructie mee aan het labo: dat ze dit automatisch dienen te bepalen wanneer
er onvoldoende immuniteit is. Zo vermijd je onnodige kosten en tijdverlies. Is
het labo positief, dan is een diagnostisch onderzoek nodig, want dan wijst het
erop dat de werknemer hepatitis B doorgemaakt heeft, of zelfs aan het doormaken
is. Is het daarentegen negatief, dan moet je de volle lading geven: vier extra
spuiten. Twee maal twee spuiten, één in elke arm, met twee maanden ertussen.
Hierna bepaal je nogmaals de anti-HBs. Heeft het ditmaal gepakt? Yes! De werknemer
is levenslang beschermd. Niet? Geef het dan op, hij/zij is een non-responder.
In dergelijke gevallen van “non-responders” is de consensus
dat er bij een prikongeval met mogelijk geïnfecteerd bloed een dosis hepatitis
B immunoglobulines moet worden toegediend.
Schematisch:
-
3x vaccin Engerix B of HBVaxpro.
o
0 maanden
o
1 maanden
o
6 maanden
-
1-3 maanden na laatste vaccin: bloedafname: anti-HBs.
o
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
o
< 10 mIU/mL: bloedafname: HBsAg en anti-HBc
§
Positief: diagnostisch
onderzoek
§
Negatief:
·
2x
2 vaccins Engerix B of HBVaxpro (1 per arm)
o
0 maanden
o
2 maanden
·
1-3 maanden na laatste vaccin: bloedafname anti-HBs
o
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
o
< 10 mIU/mL: non-responder
B Wel gevaccineerd
De werknemer heeft zijn of haar vaccinaties gekregen, en
heeft hier ook bewijs van. Maar het is nog niet nagekeken of die
vaccinatiereeks heeft geleid tot een effectieve bescherming. Je gaat dit dus
nakijken met een bloedafname anti-HBS. Is die minstens 10 mIU/mL? Dan is de
werknemer levenslang beschermd. Niet? Waarschijnlijk is het gewoon te lang
geleden sedert het laatste vaccin. Een extra spuitje zal het immuungeheugen wel
opfrissen. Wacht één à drie maanden. Is de anti-HBS nu wel voldoende hoog?
Levenslang beschermd! Niet? Bepaal dan, net zoals bij het vorige schema, HBsAg
en Anti-HBc. De volgende stappen zijn dezelfde.
Schematisch:
-
Bloedafname: anti-HBs.
o
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
o
< 10 mIU/mL:
§ 1x vaccin Engerix B of HBVaxpro
§
1-3 maanden na vaccin: bloedafname: anti-HBs
·
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
·
< 10 mIU/mL:
o
Bloedafname HBsAg en anti-HBc
§
Positief: diagnostisch
onderzoek
§
Negatief:
·
2x
2 vaccins Engerix B of HBVaxpro (1 per arm)
o
0 maanden
o
2 maanden
·
1-3 maanden na laatste vaccin: bloedafname anti-HBs
o
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
o
< 10 mIU/mL: non-responder
C Waarschijnlijk gevaccineerd
De werknemer geeft aan dat hij of zij de vaccinaties waarschijnlijk
wel gekregen heeft, maar heeft hier geen bewijs van. Je start met hetzelfde
schema als onder B. Is na het boostervaccin de anti-HBs te laag? Dan mag je
kiezen wat je verder doet. Ofwel ga je schema B verder afwerken, ofwel begin je
van voren af aan met schema A.
Mijn advies? Volg schema B. Dat zijn al genoeg spuiten; let’s not overshoot it.
Schematisch:
-
Bloedafname: anti-HBs.
o
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
o
< 10 mIU/mL:
§ 1x vaccin Engerix B of HBVaxpro
§
1-3 maanden na vaccin: bloedafname: anti-HBs
·
≥ 10 mIU/mL: levenslang beschermd
·
< 10 mIU/mL: keuze arbeidsarts
o
Vervolg schema B
o
Start schema A
In het reglement staan de schema’s ook grafisch weergegeven.
* anti-HBs
Een test op de antistoffen tegen “hepatitis B surface
antigeen” (HBsAg). Het aanwezig zijn van “anti-HBs” samen met het “anti-HBc” in combinatie met
het afwezig zijn van het “HBsAg” duidt op een genezen hepatitis B infectie.
** HBsAg
Een test op “hepatitis B surface antigeen”. Het is een deel
van het oppervlak van het virus. Als dit aanwezig is (HBsAg positief), betekent
dit dat iemand besmet is met het hepatitis B-virus. Het virus kan dan ook op
anderen worden overgedragen.
*** anti-HBc
Een test op antistoffen tegen het “hepatitis core antigeen”.
Iedereen die ooit in contact is geweest met het hepatitis B-virus heeft deze
antistoffen in het bloed, ook als hij/zij al lang genezen is.