Gepubliceerd in de PreventActua 04/2020, versie online op 14/02/2020
Wat is het?
Coronavirussen veroorzaken een groot percentage van de gewone verkoudheden bij volwassenen. Het 2019-nCoV-virus is een nieuwe variant van het coronavirus. Twee andere bekende varianten zijn SARS (severe acute respiratory syndrome) en MERS (Middle East respiratory syndrome), die respectievelijk eind 2002 en in 2014 toesloegen.
Waar komt het vandaan?
Het 2019-nCoV-virus ontstond op een dierenmarkt in Wuhan, een stad in de Chinese provincie Hubei met elf miljoen inwoners. De precieze bron is waarschijnlijk het Chinees schubdier. De schubben van deze dieren worden gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunde. Meestal zijn zoogdieren de verspreiders; bij MERS waren het kamelen, bij SARS de civetkat.
Hoe wordt het overgedragen?
De ziekte wordt van mens op mens overgedragen via de lucht; hoesten of niezen, via direct contact (handen) of indirect door het aanraken van gecontamineerde voorwerpen en na contact met neus, mond of ogen.
Een besmetting via een pakketje uit China is zeer onwaarschijnlijk. Coronavirussen kunnen niet goed overleven buiten het lichaam. Zeker niet op karton, verpakkingsmateriaal of andere spullen. Andere coronavirussen verspreiden zich niet op deze manier en er is geen reden om aan te nemen dat dit voor dit nieuwe coronavirus anders is.
Hoe besmettelijk is het?
De besmettelijkheid (R0 = het aantal mensen dat door een persoon besmet wordt) is op basis van de huidige inschattingen (2 – 4) in dezelfde grootteorde als die van SARS (3,0).
De incubatieperiode bedraagt twee tot veertien dagen. Dit is de tijd tussen de besmetting en het moment dat men ziek wordt. In deze periode kunnen anderen besmet worden voordat men beseft dat men geïnfecteerd is.
Helpen mondmaskers besmetting voorkomen?
Ook een gewoon mondmasker kan nuttig zijn. Het vermindert het risico van besmetting van anderen door de drager van dat masker. Enkel ademhalingsmaskers type FFP2 of FFP3 beschermen de drager zelf tegen besmetting, maar deze zijn door de ademweerstand niet comfortabel om een ganse dag te dragen. De ademweerstand is nog het grootst bij een masker type FFP3.
Wat zijn de symptomen?
Mensen met het nieuwe coronavirus hebben koorts en luchtwegklachten; hoesten, neusverkoudheid, keelpijn of longontsteking. Voornamelijk oudere mensen (ouder dan 65 jaar) blijken vatbaar voor complicaties, met een grotere kans op overlijden.
Hoe groot is de kans dat het nieuwe coronavirus naar België komt?
Op het moment van schrijven (11 februari 2020) is er één bevestigde besmetting met het 2019-nCoV-virus in België. In totaal zijn er 461 gevallen buiten China, waarvan 41 in Europa. Er is nog geen epidemische verspreiding van het 2019-nCoV-virus buiten China. Bovendien lijkt de incidentie van de aandoening in China nu te stabiliseren.
Mocht er toch een epidemie in België optreden, zou het effect vergelijkbaar kunnen zijn met dat van een griepepidemie. Ter kadering: elk jaar worden meer dan een half miljoen Belgen besmet met de griep en overlijden er gemiddeld 1.000 mensen aan deze infectieziekte; voornamelijk 65-plussers en mensen met een verzwakte weerstand.
Reisadvies
De FOD Buitenlandse Zaken heeft in navolging van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) haar reisadvies aangepast. Reizen naar de provincie Hubei worden tijdelijk afgeraden, evenals niet-essentiële reizen naar de andere Chinese provincies.
Reizigers die tijdens de reis of binnen twee weken na terugkeer uit Wuhan symptomen zoals koorts en moeilijke ademhaling ontwikkelen, wordt geadviseerd telefonisch contact op te nemen met een arts en hun reis te vermelden.
Maatregelen in bedrijven
Bedrijven kunnen personen die recent van China teruggereisd zijn, niet verplichten om in ziekteverlof te gaan. Men kan wel verzoeken om telewerk te verrichten gedurende de incubatieperiode van twee weken en zich in het geval van optreden van klachten via de behandelend arts te laten testen op een besmetting met het nieuwe coronavirus.
Er bestaat nog geen vaccin of medicijn tegen deze infectieziekte. De onderneming kan de verspreiding van het virus tegengaan door hygiënische maatregelen te bevorderen. Dit kan door het verspreiden van informatie over correcte hand-, hoest- en nieshygiëne via e-mail en/of met posters.
Ter voorbereiding van een eventuele epidemische uitbraak kunnen bedrijven een business continuity-plan opstellen. Dit is sowieso nuttig. Het houdt in dat men een plan van aanpak uitwerkt met de te nemen acties en communicatie in het geval van een noodsituatie, om toch de dienstverlening te blijven garanderen.
Bronnen:
- RIVM