Vandaag heb ik via een mailinglijst van Skepp (Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudo-wetenschap en het Paranormale) vernomen over een hypnosedieet. Courtney Love (de weduwe van Kurt Cobain, de leadzanger van Nirvana) is blijkbaar met behulp van hypnosetherapie van dieetgoeroe Paul McKenna een hoop gewicht kwijtgeraakt. Vroeger was overgewicht bij haar geen probleem, daarvoor nam ze voldoende hard drugs, maar sinds vorig jaar heeft ze alle drugs afgezworen. De laatste tijd is ze echter zoveel gewicht kwijtgeraakt, dat haar vrienden zich zorgen maken. De hypnosetherapie is blijkbaar zéér effectief. Eens kijken. Vorig jaar nog slikt ze xtc als tic-tacs, en zien haar armen blauw van de heroïnenaalden. Daar is ze dus mee gestopt. Maar nu is ze op korte tijd gewicht aan het verliezen. Zou ze terug drugs aan het gebruiken zijn? Nààh. Het hypnosedieet is de enige plausibele verklaring.
De ondervoorzitter van een vereniging van hulpverleners uit de complementaire en alternatieve sector vindt het hypnosedieet alleszins fantastisch. "Hypnose is een fantastische techniek," zegt hij, "omdat je rechtstreeks het onbewuste kunt manipuleren. Vermits we voor 95 procent onbewust leven, kun je op die manier heel goede resultaten boeken, ook voor rook- of alcoholverslavingen." De ondervoorzitter geeft volgens het artikel wel aan dat het (extreme) gewichtsverlies van Courtney Love eerder te wijten zal zijn aan psychopathologische problemen. Wat een diplomatische manier is om te zeggen dat het mens eigenlijk krankjorum is.
Hypnose is niet mysterieus. Het is gewoonweg een vorm van diepe concentratie, waardoor men vatbaarder wordt voor suggestie. Als dusdanig kan het natuurlijk wel helpen bij een dieet, of om van het roken af te raken. Hypnose is echter geen wondermiddel.
Mits voldoende training kan het wel spectaculaire resultaten geven. Recent nog heb ik een artikel gelezen over een vrouw die zonder medicatie een knieoperatie heeft ondergaan.
Nu, de vrouw is al jaren hypnotherapeute, en in de weken voorafgaand aan de operatie heeft ze zich voorbereid door een pijnvrije plek rondom de knie in te beelden. Maar blijkbaar met succes. Volgens het artikel was de vrouw tijdens de operatie een gezellig babbeltje aan het slaan met de chirurg. Arme man. Moet hij niet alleen een knieoperatie uitvoeren, maar dit nog eens combineren met sociale koffieklets. Misschien was die chirurg wel in zichzelf aan het denken "was ze maar onder narcose". Nu, de vrouw heeft alleszins de kost van de anesthesist uitgespaard. En de medicijnen erbovenop.
Deze artikels deden me alleszins terugdenken aan een hypnose-experiment dat ik enkele maanden geleden heb uitgevoerd.
Ik ben altijd al geboeid geweest door het fenomeen hypnose. Vroeger had ik een geromantiseerd beeld van mysterieuze magiërs met absolute controle over de gehypnotiseerde proefpersoon. Ik was toen in de lokale bibliotheek voortdurend vruchteloos op zoek naar do-it-yourself hypnosecursussen. Ja, de bibliotheek. Dit was nog in de tijd voordat het internet bestond (man, ik word oud!). In ieder geval, na verloop van tijd gaf ik de hoop op ombloedmooie vrouwen naar mijn pijpen te laten dansen de wereld te verbeteren als hypnotherapeut.
Mijn interesse in dit onderzoeksgebied bleef wel aanwezig. Dus toen ik een aantal maanden geleden op het internet een audiobestand vond onder de categorie "zelfhypnose", was mijn nieuwsgierigheid gewekt. De hypnotiseur Dick Sutphen beloofde dat je na het beluisteren van zijn tape slechts vier uur slaap per dag nodig zou hebben. Ik heb slaap steeds beschouwd als puur tijdverlies. Dus ook al geloofde ik geen jota van wat de hypnotiseur beloofde, ik wou het wel eens uitproberen. Je weet nooit.
Het was op zich al de moeite waard, omdat ik door het beluisteren van het audiobestand een beter beeld heb gekregen van de praktische toepassing van hypnose.
Op de achtergrond hoor je relaxerende new-age muziek en monniken die "ummn" zeggen. En een zoetgevooisde tenor vraagt je diep in en uit te ademen. Je te ontspannen, en enkel naar zijn stem te luisteren. Dit gaat een aantal minuten verder. Dan zegt de stem dat je je spieren voelt onstpannen, van je tenen naar je voetzolen naar je enkels, verder naar je kuiten en blah blah, you get the point. Ondertussen blijven de monniken verder "ummnen". Dan moet je je inbeelden dat een wit licht via je kruinchakra je lichaam binnentreedt. Nu, deze opmerking doet veel van mijn ontspanning teniet. Ik krijg er de kriebels van wanneer men over chakra's en dergelijke begint te bazelen. Maar ik wil de ervaring een kans geven, dus ik persisteer. Nu dat ik dus geheel ontspannen ben, en doordrongen door het witte licht (een "God light", om precies te zijn), moet ik me van de strelende stem inbeelden dat ik naar beneden wegzink. Dieper en dieper. De stem telt af van zeven tot één. Dieper en dieper. Zeven. Ik zak dieper en dieper weg. Zes. En wanneer hij aan één zit, begint de smeerlap opnieuw van zeven af te tellen. Godverdorie, denk ik geïrriteerd. Ben ik nog niet diep genoeg weggezonken? En waarom is hij dan niet onmiddellijk van veertien beginnen af te tellen, in plaats van valse hoop te geven over het bereiken van het diepste punt? Na de tweede reeks zit ik blijkbaar diep genoeg, want dan zegt de stem dat ik slechts vier uur slaap nodig heb, om weer volledig uitgerust en vol levenskracht de dag te beginnen. Hij herhaalt dit een aantal malen, en laat het me zelf ook een aantal keren in mezelf zeggen. En dan laat de stem me er een tijdje over nadenken, me inbeelden dat ik inderdaad slechts vier uren slaap nodig heb. En hij herhaalt het nog enkele malen. Ik heb slechts vier uren slaap nodig. Ik geloof dit, verzekert de stem me. Na vier uren ben ik volledig uitgerust en vol levenskracht. En dan zegt de stem dat ik nu weer wakker zal worden, wanneer hij van één tot vijf heeft geteld. En bij vijf open ik mijn ogen.
Ik ben in feite wat teleurgesteld. Ik had me iets veel spectaculairder ingebeeld. Ach, denk ik, het was eigenlijk wel te verwachten dat het niets zou geven. En een desillusie rijker ga ik slapen.
Maar wat gebeurt er? Vier uren later, rond twee uur 's nachts, word ik inderdaad wakker. De kracht van suggestie!
Ik voel me echter helemaal niet volledig uitgerust en vol levenskracht. Ik voel me doodmoe en ellendig. Maar ik raak niet meer in slaap! Nog vier uren lang blijf ik woelen en keren, maar ik raak niet meer in slaap. De hele dag loop ik rond als een zombie, en de volgende avond plof ik om negen uur als een baksteen neer in mijn bed, in een kwestie van seconden aan het ronken. Maar rond één uur 's nachts word ik weer wakker! En weer raak ik niet meer in slaap. Slechts vier of vijf dagen later, en na het ritueel vernietigen van het audiobestand, slaag ik er opnieuw in om te genieten van een volledige nacht rust.
Om maar te besluiten: hypnose is geen wondermiddel. Je gaat er niet gegarandeerd mee kunnen stoppen met roken of drinken, of zonder moeite kilo's overgewicht mee verliezen. Maar soms kan het wel ietwat helpen. En ook nog dit: de kracht van je eigen suggestie kan je slaapritme behoorlijk overhoop gooien.
De ondervoorzitter van een vereniging van hulpverleners uit de complementaire en alternatieve sector vindt het hypnosedieet alleszins fantastisch. "Hypnose is een fantastische techniek," zegt hij, "omdat je rechtstreeks het onbewuste kunt manipuleren. Vermits we voor 95 procent onbewust leven, kun je op die manier heel goede resultaten boeken, ook voor rook- of alcoholverslavingen." De ondervoorzitter geeft volgens het artikel wel aan dat het (extreme) gewichtsverlies van Courtney Love eerder te wijten zal zijn aan psychopathologische problemen. Wat een diplomatische manier is om te zeggen dat het mens eigenlijk krankjorum is.
Hypnose is niet mysterieus. Het is gewoonweg een vorm van diepe concentratie, waardoor men vatbaarder wordt voor suggestie. Als dusdanig kan het natuurlijk wel helpen bij een dieet, of om van het roken af te raken. Hypnose is echter geen wondermiddel.
Mits voldoende training kan het wel spectaculaire resultaten geven. Recent nog heb ik een artikel gelezen over een vrouw die zonder medicatie een knieoperatie heeft ondergaan.
Nu, de vrouw is al jaren hypnotherapeute, en in de weken voorafgaand aan de operatie heeft ze zich voorbereid door een pijnvrije plek rondom de knie in te beelden. Maar blijkbaar met succes. Volgens het artikel was de vrouw tijdens de operatie een gezellig babbeltje aan het slaan met de chirurg. Arme man. Moet hij niet alleen een knieoperatie uitvoeren, maar dit nog eens combineren met sociale koffieklets. Misschien was die chirurg wel in zichzelf aan het denken "was ze maar onder narcose". Nu, de vrouw heeft alleszins de kost van de anesthesist uitgespaard. En de medicijnen erbovenop.
Deze artikels deden me alleszins terugdenken aan een hypnose-experiment dat ik enkele maanden geleden heb uitgevoerd.
Ik ben altijd al geboeid geweest door het fenomeen hypnose. Vroeger had ik een geromantiseerd beeld van mysterieuze magiërs met absolute controle over de gehypnotiseerde proefpersoon. Ik was toen in de lokale bibliotheek voortdurend vruchteloos op zoek naar do-it-yourself hypnosecursussen. Ja, de bibliotheek. Dit was nog in de tijd voordat het internet bestond (man, ik word oud!). In ieder geval, na verloop van tijd gaf ik de hoop op om
Mijn interesse in dit onderzoeksgebied bleef wel aanwezig. Dus toen ik een aantal maanden geleden op het internet een audiobestand vond onder de categorie "zelfhypnose", was mijn nieuwsgierigheid gewekt. De hypnotiseur Dick Sutphen beloofde dat je na het beluisteren van zijn tape slechts vier uur slaap per dag nodig zou hebben. Ik heb slaap steeds beschouwd als puur tijdverlies. Dus ook al geloofde ik geen jota van wat de hypnotiseur beloofde, ik wou het wel eens uitproberen. Je weet nooit.
Het was op zich al de moeite waard, omdat ik door het beluisteren van het audiobestand een beter beeld heb gekregen van de praktische toepassing van hypnose.
Op de achtergrond hoor je relaxerende new-age muziek en monniken die "ummn" zeggen. En een zoetgevooisde tenor vraagt je diep in en uit te ademen. Je te ontspannen, en enkel naar zijn stem te luisteren. Dit gaat een aantal minuten verder. Dan zegt de stem dat je je spieren voelt onstpannen, van je tenen naar je voetzolen naar je enkels, verder naar je kuiten en blah blah, you get the point. Ondertussen blijven de monniken verder "ummnen". Dan moet je je inbeelden dat een wit licht via je kruinchakra je lichaam binnentreedt. Nu, deze opmerking doet veel van mijn ontspanning teniet. Ik krijg er de kriebels van wanneer men over chakra's en dergelijke begint te bazelen. Maar ik wil de ervaring een kans geven, dus ik persisteer. Nu dat ik dus geheel ontspannen ben, en doordrongen door het witte licht (een "God light", om precies te zijn), moet ik me van de strelende stem inbeelden dat ik naar beneden wegzink. Dieper en dieper. De stem telt af van zeven tot één. Dieper en dieper. Zeven. Ik zak dieper en dieper weg. Zes. En wanneer hij aan één zit, begint de smeerlap opnieuw van zeven af te tellen. Godverdorie, denk ik geïrriteerd. Ben ik nog niet diep genoeg weggezonken? En waarom is hij dan niet onmiddellijk van veertien beginnen af te tellen, in plaats van valse hoop te geven over het bereiken van het diepste punt? Na de tweede reeks zit ik blijkbaar diep genoeg, want dan zegt de stem dat ik slechts vier uur slaap nodig heb, om weer volledig uitgerust en vol levenskracht de dag te beginnen. Hij herhaalt dit een aantal malen, en laat het me zelf ook een aantal keren in mezelf zeggen. En dan laat de stem me er een tijdje over nadenken, me inbeelden dat ik inderdaad slechts vier uren slaap nodig heb. En hij herhaalt het nog enkele malen. Ik heb slechts vier uren slaap nodig. Ik geloof dit, verzekert de stem me. Na vier uren ben ik volledig uitgerust en vol levenskracht. En dan zegt de stem dat ik nu weer wakker zal worden, wanneer hij van één tot vijf heeft geteld. En bij vijf open ik mijn ogen.
Ik ben in feite wat teleurgesteld. Ik had me iets veel spectaculairder ingebeeld. Ach, denk ik, het was eigenlijk wel te verwachten dat het niets zou geven. En een desillusie rijker ga ik slapen.
Maar wat gebeurt er? Vier uren later, rond twee uur 's nachts, word ik inderdaad wakker. De kracht van suggestie!
Ik voel me echter helemaal niet volledig uitgerust en vol levenskracht. Ik voel me doodmoe en ellendig. Maar ik raak niet meer in slaap! Nog vier uren lang blijf ik woelen en keren, maar ik raak niet meer in slaap. De hele dag loop ik rond als een zombie, en de volgende avond plof ik om negen uur als een baksteen neer in mijn bed, in een kwestie van seconden aan het ronken. Maar rond één uur 's nachts word ik weer wakker! En weer raak ik niet meer in slaap. Slechts vier of vijf dagen later, en na het ritueel vernietigen van het audiobestand, slaag ik er opnieuw in om te genieten van een volledige nacht rust.
Om maar te besluiten: hypnose is geen wondermiddel. Je gaat er niet gegarandeerd mee kunnen stoppen met roken of drinken, of zonder moeite kilo's overgewicht mee verliezen. Maar soms kan het wel ietwat helpen. En ook nog dit: de kracht van je eigen suggestie kan je slaapritme behoorlijk overhoop gooien.