Dit jaar heb ik wat minder keuze gehad voor mijn top 10, want ik ben aan amper 100 boeken geraakt. Tja, corona he. Veel thuiswerk = (veel) minder audioboeken, die ik normaal beluister tijdens mijn 2-3 uur pendelen per dag. Toch nog 24 boeken die ik vijf sterren heb gegeven. Hieruit dus de tien beste, in chronologische volgorde.
The Radium Girls: The Dark Story of America's Shining Women van Kate Moore
Een beklijvend relaas van honderden 14- en 16-jarige meisjes die met penseelstreken radioactief radium op de wijzers van klokken aanbrachten, en zichzelf hiermee zonder het te beseffen vergiftigden. De eigenaars wisten al snel dat er een gezondheidsrisico was, maar verdoezelden de kennis uit winstbejag. Hallucinant. En ook het verhaal van een aantal moedige vrouwen die dit tot voor de rechtbank trokken, zelfs al gingen ze er zelf aan ten onder.
Energy and Civilization: A History van Vaclav Smil
Hoe energie de samenleving door de geschiedenis heen heeft gevormd, van pre-agrarische foeragerende samenlevingen tot de huidige door fossiele brandstoffen aangedreven beschaving. Ook wat beangstigend, want we zijn bijzonder afhankelijk van deze fossiele brandstoffen (ook al vernietigen ze ons klimaat), en in niet zo afzienbare tijd is dit op. We moeten dus zo snel mogelijk overschakelen naar nieuwe energiebronnen.
The Age of Surveillance Capitalism: The Fight for a Human Future at the New Frontier of Power van Shoshana Zuboff
Een heel interessant én belangrijk boek. Heb er meer appreciatie door opgedaan voor de GDPR-wetgeving. Google, Facebook, Amazon en consoorten: ze zijn niet je vriend. Je bent het product, en je wordt gemanipuleerd. Een gevaarlijke evolutie.
The Innovator's Dilemma: When New Technologies Cause Great Firms to Fail van Clayton M. Christensen
Een aanrader voor grote(re), succesvolle ondernemingen, om te leren hoe ze kunnen vermijden om voorbijgestoken te worden door start-ups. Het is gemakkelijker om te blijven teren op je bestaande producten en je marge te vergroten, maar dat is geen duurzame beslissing.
Hitler van Ian Kershaw
Eigenlijk opgedeeld in twee boeken: Hubris 1889-1936 en Nemesis 1936-1945. Boeiend gebracht, verveelt echt geen moment. Het geeft inzicht in de omstandigheden waardoor dit alles is gebeurd, én opnieuw zou kunnen gebeuren (of zelfs al bezig is).
The Entrepreneurial State: Debunking Public vs. Private Sector Myths van Mariana Mazzucato
Een eye-opener. Dit boek ontkracht de mythe van de staat als een grote bureaucratische organisatie die op zijn best de creatieve innovatie kan faciliteren die plaatsvindt in de dynamische privésector. Door verschillende casestudies van door innovatie gestuurde groei te analyseren, beschrijft de auteur de tegenovergestelde situatie, waarbij de particuliere sector pas durft te investeren nadat de moedige staat de risicovolle investeringen heeft gedaan. Het boek eindigt ook met een fundamentele vraag: als de staat zo belangrijk is voor investeringen in risicovolle innovatie, waarom behaalt die dan zo weinig direct rendement?
Requiem for the American Dream: The 10 Principles of Concentration of Wealth & Power van Noam Chomsky
Dit boek beantwoordt eigenlijk de slotvraag van het voorgaande boek: neoliberalisme. Wat zijn volgens Chomsky de tien principes van concentratie van rijkdom en macht die tegenwoordig aan het werk zijn? Verminder de democratie, geef vorm aan ideologie, herontwerp de economie, verschuif de last naar de armen en middenklasse, val de solidariteit van de mensen aan, laat speciale belangen de toezichthouders besturen, bewerk verkiezingsresultaten, gebruik angst en de kracht van de staat om het gepeupel in het gareel te houden, toestemming te produceren, de bevolking te marginaliseren. Verontrustend.
Less is More: How Degrowth Will Save the World van Jason Hickel
Er zijn zo boeken die je doen beseffen dat je de wereld bekijkt vanuit een bepaald paradigma. "The God Delusion" van Richard Dawkins was er zo eentje. Deze ook. Ons economisch systeem is gebaseerd op voortdurende expansie, met als gevolg de huidige klimaatcrisis. Dit vult eigenlijk mooi het boek van Vaclav Smil aan, en ook dat van Noam Chomsky. De auteur argumenteert dat als we een kans willen maken om het Antropoceen te overleven, we het evenwicht moeten herstellen. We moeten de manier waarop we de wereld en onze plaats daarin zien veranderen, door te verschuiven van een filosofie van overheersing en extractie naar een filosofie die geworteld is in wederkerigheid met de ecologie van onze planeet. Dit klinkt misschien een beetje woo-woo, maar dat is het absoluut niet.
Emotional Agility: Get Unstuck, Embrace Change, and Thrive in Work and Life van Susan David
Een goed boek met concrete adviezen. Samengevat: 1 Doe aan introspectie. 2 Benoem je gedachten en emoties. 3 Accepteer die. 4 Handel naar je waarden. Als je dit alles toepast, ga je ook minder stress hebben. Want je gaat je minder zorgen maken of je wel het juiste gedaan hebt.
Epigenetics: The Ultimate Mystery of Inheritance van Richard C. Francis
Epigenetica is een vakgebied dat onderzoekt hoe dezelfde genen bij twee verschillende mensen verschillend tot uitdrukking kunnen worden gebracht met een speciale nadruk op de rol van de omgeving. De bekendste voorbeelden komen in dit boek aan de orde, zoals de hongersnood in Nederland tijdens WOII en de epigenetische resonanties ervan in de volgende generaties. Heel interessant. Epigenetica kan nog veel aandoeningen verklaren - en verhelpen.