Recent kom ik in mijn Linkedin timeline regelmatig (opnieuw) video's tegen met kleurenblinde mensen die voor de eerste keer "écht kleuren kunnen zien" wanneer ze een Enchroma bril uitproberen. met zeer uitgesproken reacties, mensen die van emotie gaan huilen.
Ik vond het toch maar twijfelachtig. Kleurenblinden hebben een anatomische afwijking van een of meerdere types kegeltjes (lichtgevoelige cellen in het netvlies) waardoor ze bepaalde kleuren minder goed of niet kunnen waarnemen. Dus hoe zou een bril hier een fundamenteel verschil kunnen uitmaken? Misschien dan weer wel, bijzienden bvb. worden wél duidelijk geholpen met een bril.
Ik heb de medische vakliteratuur er dan maar even op nageplozen, en het verhaal blijkt effectief te mooi om waar te zijn: in oktober 2018 is er in het vakblad Opt Express een onderzoek van Gómez-Robledo et al gepubliceerd: Do EnChroma glasses improve color vision for colorblind subjects?
Zij evalueerden de effectiviteit van de EnChroma bril voor het eerst met behulp van twee complementaire strategieën. De eerste testreeks bestond uit het testen van een grote groep testpersonen via drie klassieke soorten tests - herkenning, rangschikking en discriminatie - met en zonder bril. In de tweede gebruikten de onderzoekers de spectrale transmissie van de bril om het verschijnen van stimuli in een reeks scènes voor normale en kleurenblinde waarnemers te simuleren.
Zij kwamen tot de volgende conclusie: The results show that the glasses introduce a variation of the perceived color, but neither improve results in the diagnosis tests nor allow the observers with color vision deficiency to have a more normal color vision.
Het effect van de brilllen is in feite gelijkaardig aan de brillen die bijvoorbeeld jagers gebruiken, waarbij het gebruik van een gekleurde bril helpt om bepaalde stimuli beter waar te nemen dankzij een verhoogd contrast met de omgeving.
Kleurenblinden gaan dus bepaalde kleuren "anders" zien, in meer contrast, maar ze gaan niet méér kleuren zien, en bovendien gaat het extra contrast voor bepaalde kleuren ten nadele van andere kleuren zijn, die minder goed te onderscheiden worden.
Dus: ongetwijfeld een leuk gadget, maar niet echt een levensveranderende ervaring. Goeie marketing, dat wel.