Je haalt het vaccin uit de verpakking, duwt de lucht eruit*, je steekt de naald in de bovenarm. En dan? Trek je even op, om te kijken of je niet in een bloedvat zit? Fout!
De griepvaccinatiecampagne loopt op haar laatste benen, maar dit onderwerp blijft sowieso relevant. Over het griepvaccin in het algemeen heb ik recent nog geblogd (veilig, effectief, versterkt afweer, beschermt anderen), en de vraag of je de injectieplaats moet ontsmetten heb ik ook onlangs nog beantwoord (nee). Bij deze een nieuwe stelling, die blijkbaar niet alom gekend is: bij het plaatsen van een vaccin in de musculus deltoideus, moet je NIET even optrekken om te kijken of je niet in een bloedvat zit.
Ik doe dat zelf ook nog vaak, hoor. Macht der gewoonte. Zelfs eerst de plek ontsmetten, ook al is dat dus niet nodig. Zo kan ik even goed wrijven, en voelen ze de prik niet. Trick of the trade. De naald erin, eventjes optrekken (damn, deed ik het weer), en dan langzaam inspuiten. Want dan heeft de vloeistof de kans om in het weefsel te trekken, en is het minder pijnlijk.
Dat eventjes optrekken werd ons erin gehamerd. Moet je altijd doen, want wie weet zit je in een bloedvat! En als dat ook blijkt, en je een rood wolkje in je vloeistof ziet verschijnen, dan vloek je even binnensmonds en neem je een nieuw vaccin. Want als je die vloeistof op een nieuwe prikplaats in het spierweefsel inbrengt, dan kunnen de rode bloedcellen nergens heen. Die breken dus lokaal af, een gelijkaardig effect als een blauwe plek: nogal pijnlijk.
Maar in de regio waar je het vaccin inbrengt (de musculus deltoideus), zitten geen grote bloedvaten. En kan het dus ook geen kwaad als je dan toch in een klein bloedvat zit. Zelfs niet bij het vaccineren van (kleine) kinderen. Meer nog, het geeft meer (en dus volledig onnodige) pijn, en is dus af te raden.
Geloof je me niet? Dat is maar goed ook. Nooit blindelings vertrouwen op wat een expert zegt, zelfs al is het een sympathieke en algemeen geloofwaardige blogger zoals ik! Dus bij deze de wetenschappelijk gefundeerde bewijzen.
Hier zijn de officiële richtlijnen van de CDC, de Centers for Disease Control and Prevention: "Aspiration was originally recommended for safety reasons and injecting medication slowly was thought to decrease pain from sudden distension of muscle tissue. Although aspiration is advocated by some experts, and most nurses are taught to aspirate before injection, there is no evidence that this procedure is necessary. The ACIP’s General Recommendations on Immunization document states that aspiration is not required before administering a vaccine. There are no reports of any person being injured because of failure to aspirate. In addition, the veins and arteries within reach of a needle in the anatomic areas recommended for vaccination are too small to allow an intravenous push of vaccine without blowing out the vessel. A 2007 study from Canada compared infants’ pain response using slow injection, aspiration, and slow withdrawal with another group using rapid injection, no aspiration, and rapid withdrawal. Based on behavioral and visual pain scales, the group that received the vaccine rapidly without aspiration experienced less pain. No adverse events were reported with either injection technique."
En de hierboven vermelde aanbevelingen van het Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) is in haar volledigheid hier terug te vinden. Concreet extract: "Aspiration before injection of vaccines or toxoids (i.e., pulling back on the syringe plunger after needle insertion but before injection) is not necessary because no large blood vessels are present at the recommended injection sites, and a process that includes aspiration might be more painful for infants (98).".
PS Voor de volledigheid: het is dus wel degelijk nodig om even op te trekken en te ontluchten wanneer je in de bil prikt (meer specifiek in de dorsogluteale site), want in die regio zit wél een groot bloedvat.