Een recente enquête uitgevoerd door EU-OSHA en het Senior Labour Inspectors Committee (SLIC) heeft voorlopige resultaten opgeleverd die waardevolle inzichten bieden in sectoren en beroepen met een waargenomen hoog risico in Europa. De enquête, gericht op arbeidsinspecteurs, onderzocht werkomstandigheden, risicoprofielen en veiligheidspraktijken in diverse sectoren en beroepen, en identificeerde prioriteiten en uitdagingen voor de toekomst.
Een onderzoek naar risicoberoepen en -sectoren
In deze studie, gepubliceerd op 25 juli 2023, werden de
meningen en ervaringen van arbeidsinspecteurs in heel Europa verzameld om
inzicht te krijgen in risicovolle werkomgevingen. Het onderzoek, dat antwoorden
kreeg van 2.096 respondenten uit bijna alle EU-lidstaten, stelde
arbeidsinspecteurs in staat hun ervaringen en inzichten te delen. De verzamelde
gegevens vormen een unieke bron van informatie over de arbeidsomstandigheden in
Europa en belichten gebieden die anders mogelijk over het hoofd worden gezien.
Bevindingen van de enquête
Uit de enquête bleek dat sectoren zoals de bouw, industrie,
landbouw, bosbouw en visserij als hoog risico werden beschouwd. Beroepen in
deze sectoren, waaronder bouwvakkers, machinebedieners en geschoolde arbeiders
in de landbouw, werden ook als bijzonder risicovol genoemd. Volgens
Eurostat-statistieken uit 2018 waren deze sectoren inderdaad verantwoordelijk
voor een significant deel van de arbeidsongevallen in de EU.
Afbeelding: Beroep met de hoogste risico's voor werknemers volgens arbeidsinspecteurs; ISCO-08 niveau 1. Bron: Rapport EU-OSHA, p. 7.
In tegenstelling hiermee werd de gezondheids- en
maatschappelijke dienstverlening, ondanks het relatief hoge percentage
niet-dodelijke ongevallen, niet als een risicosector beschouwd. Deze bevinding,
die naar voren kwam ondanks de uitvoering van het onderzoek tijdens de
pandemie, wijst op mogelijke discrepanties in de perceptie van risico's.
Risicogroepen en onderschatte risico's
Naast het identificeren van risicovolle beroepen en
sectoren, gaf de enquête ook inzicht in bepaalde groepen werknemers die meer
risico lopen. Dit omvatte tijdelijke werknemers en zelfstandigen, vooral in de
bouwsector, evenals migrerende werknemers. Bovendien identificeerden
respondenten traditionele veiligheidsrisico's als de grootste bedreigingen in
de hoog-risico sectoren.
Anderzijds werden psychosociale en biologische risico's,
evenals beroepsziekten veroorzaakt door repetitief werk of langdurige
blootstelling aan gevaren op de werkplek, niet prominent erkend. Dit suggereert
dat er nog werk aan de winkel is om het bewustzijn van deze gevaren te
vergroten.
De resultaten van de enquête belichten de expertise van
arbeidsinspecteurs over de werkelijke arbeidsomstandigheden en risico's. Op een
aantal vlakken was er wel een verschil in de risicoperceptie van de
arbeidsinspecteurs en de ongevallencijfers. Ook is er minder bewustzijn voor
niet-veiligheidsrisico’s.
Het onderzoek onthult niet alleen de bestaande uitdagingen
in traditionele risicosectoren, maar benadrukt ook het belang van het
anticiperen op nieuwe en opkomende risico's in een snel veranderende
arbeidswereld. De resultaten benadrukken de noodzaak van voortdurende training
en ontwikkeling van nieuwe inspectiemethoden.
Bronnen:
EU-OSHA - Inzichten van arbeidsinspecteurs in beroepen en
sectoren met een waargenomen hoog risico in Europa: een enquête van EU-OSHA en
het SLIC https://osha.europa.eu/nl/publications/labour-inspectors-insights-perceived-high-risk-occupations-and-sectors-europe-eu-osha-slic-survey