In opdracht van het Departement Zorg voerde Sciensano een uitgebreid onderzoek uit over de gezondheid van volwassen Vlamingen. Dit artikel focust op de bevindingen rond de geestelijke gezondheid. Onderzoek naar levensstevredenheid, mentale welzijn en intenties om de mentale gezondheid te verbeteren, vormden de kern van dit deel van het onderzoek. De resultaten, hieronder beschreven, zullen helpen bij het ontwikkelen van strategieën voor de bevordering van de geestelijke gezondheid.
Over de Preventiebarometer
De Preventiebarometer is een enquête uitgevoerd door
Sciensano, in opdracht van het Departement Zorg. De enquête werd tussen 14
februari en 7 oktober 2022 online of schriftelijk ingevuld door een steekproef
van 4.011 inwoners van Vlaanderen van minstens 18 jaar. De focus lag op
levensstijl en levensstijl-gerelateerde factoren, zoals intenties om bepaalde
gewoontes te veranderen en kennis over de gezondheidsrisico’s van ongezond
gedrag. Alle resultaten zijn te vinden in de thematische rapporten over geestelijke
gezondheid, seksuele gezondheid en bevolkingsonderzoeken naar kanker. Later dit
jaar volgen nog resultaten van de Preventiebarometer over
gezondheidsvaardigheden.
Hoe volwassenen hun mentale gezondheid waarderen
Het is belangrijk om niet alleen te kijken naar de
geestelijke gezondheid en levenstevredenheid van de volwassen Vlaamse
bevolking, maar ook om te onderzoeken welke intenties zij hebben om hun
geestelijke gezondheid te versterken. Volwassenen geven hun levenstevredenheid
een matige score van 7,3 op 10. Ongeveer drie op de tien volwassenen melden
echter een slechte geestelijke gezondheid.
Bepaalde groepen zoals vrouwen, 18-54-jarigen,
lageropgeleiden en personen die aangeven het financieel moeilijk te hebben,
meldden vaker een slechte mentale gezondheid.
Wat draagt bij aan een goede mentale gezondheid?
Drie factoren worden door de respondenten als belangrijk
voor hun geestelijke gezondheid ervaren. Op de eerste plaats staat lichamelijke
gezondheid (63,7%), gevolgd door de beschikbaarheid van familie of goede
vrienden om problemen mee te bespreken (56,6%) en ten slotte het gevoel van
controle over het eigen leven (38,8%).
Voor hulp of informatie over geestelijke gezondheid zoeken
mensen het vaakst naar hun naaste omgeving zoals familie, vrienden of partner
(26,4%), de huisarts (24,1%) en de psycholoog (22,2%). Drie op de tien personen
die een slechte geestelijke gezondheid melden, hebben nog nooit hulp gezocht.
Afbeelding: Aspecten die personen belangrijk vinden voor
hun geestelijke gezondheid (%). Bron: Preventiebarometer.
Intenties om de mentale gezondheid te verbeteren
In het afgelopen jaar heeft net iets minder dan de helft
geprobeerd hun geestelijke gezondheid te versterken, en ongeveer de helft heeft
de intentie om dit te doen in het komende jaar. De voorkeuren gaan uit naar
gezond eten, regelmatig slapen en opstaan, lichaamsbeweging of sport, en het
uitvoeren van energiegevende activiteiten.
Toch is meer dan de helft van de personen met de intentie om
hun geestelijke gezondheid te versterken, weinig zeker van hun succes. Bij
personen die een slechte geestelijke gezondheid melden, is zelfs 65,4% weinig
zeker van hun vermogen om hun mentale gezondheid te verbeteren.
Actiepunten voor Werkgevers
Werkgevers en preventieadviseurs kunnen op basis van
Sciensano's Preventiebarometer het volgende overwegen:
- Verhoog het bewustzijn
rond geestelijke gezondheid op de werkvloer.
- Creëer een omgeving
waarin werknemers zich veilig voelen om zorgen te delen.
- Ondersteun gezonde
levensstijlen, zoals beweging en goede voeding.
- Werk samen met
professionele zorgverleners om gepaste hulp te bieden.
- Benader geestelijke
gezondheid proactief en integraal in het welzijnsbeleid.
Door deze stappen te volgen, kunnen werkgevers bijdragen aan
de geestelijke gezondheid van hun werknemers en de algehele organisatorische
productiviteit en succes verbeteren.
Bronnen:
Sciensano - Sciensano stelt nieuwste resultaten van Vlaamse
Preventiebarometer voor https://www.sciensano.be/nl/pershoek/sciensano-stelt-nieuwste-resultaten-van-vlaamse-preventiebarometer-voor