Een vriend van me heeft recent een boek gekocht waarin een huisarts aanraadt om een eliminatiedieet te volgen. "Is dat nuttig?" vraagt hij me. Ik moet toch even zuchten. Als hij eerder bij me was gekomen, had ik hem kunnen aanraden om het boek niet te kopen.
Zelf heb ik wel al een eliminatiedieet gevolgd. Dat was echter niet om "mijn lichaam te zuiveren" of zo, maar omdat ik een zware allergische reactie had gedaan op een ongekend voedingsmiddel. De huisarts verzekerde mijn ouders ervan dat het niet, absoluut niet de antibiotica kon zijn die hij me de week ervoor had voorgeschreven. Dus moest ik gedurende een tiental weken een "KKT-dieet" volgen, een dieet arm aan kleurstoffen, konserveermiddelen en tyramine (het was nog in de tijd van de progressieve spelling). Hierbij moet je alle voedingsmiddelen vermijden die eventueel een voedingsallergie zouden kunnen veroorzaken, en stelselmatig bouw je het weer op.
Dit is géén gezond dieet. Er zijn tal van groenten en fruit die je moet vermijden, en aan de andere voedingsmiddelen die geen nutriënten bevatten maar die je wel mag eten omdat ze geen allergie kunnen uitlokken. Tien weken later kon ik weer "alles" eten, en kreeg ik desondanks geen nieuwe anafylactische shock. Bizar. De huisarts raadde verdere tests aan op voedingsmiddelen, maar niet op de antibiotica die volgens hem zeker niet de oorzaak konden zijn. Een bevriende cardioloog van mijn ouders gaf tijdens een partijjtje minigolf aan dat hij vermoedde dat het waarschijnlijk toch de penicilline was, die ik de avond ervoor had genomen. We hebben uiteindelijk het telefoonnummer van die huisarts uit ons adresboekje geëlimineerd, en sindsdien is het beter gegaan.
Enfin, dit alles om aan te geven dat eliminatiediëten nuttig zijn voor specifieke medische indicaties. Het is niet zinvol als algemene aanpak. Voedingsmiddelen zoals citrusvruchten, melkproducten en granen geven géén ontstekingsreacties in het lichaam. Integendeel, ze bevatten essentiële nutriënten en maken deel uit van een gezond dieet. Onze lever en nieren zijn heel goed in het verwerken en elimineren van gifstoffen uit ons lichaam. En een zekere mate van dergelijke "giftige" stoffen blijkt zelfs heel gezond te zijn.
Elke week is er wel weer een nieuwe hype uit. Als het niet een dieet is dat vetten bant, dan is het wel een waarbij koolhydraten de boosdoener is. Nog gekkere varianten gaan zweren bij diëten gekoppeld aan een bloedgroep, of eten als een holbewoner (wat op zich nog niet zo vergezocht zou zijn, ware het niet dat het voorgestelde dieet compleet verschilt van wat onze voorouders écht aten). Met al van deze diëten zul je wel tijdelijk afvallen, vaak omdat het een onevenwichtig voedingspatroon inhoudt. Maar na een tijdje kom je dat gewicht weer bij, and then some.
Het is nochtans heel eenvoudig.
- Eet veel groenten en fruit
- Eet evenwichtig = voldoende vetten, eiwitten en koolhydraten
- Vermijd ongezonde snacks (zoals chips, snoep en koekjes, en gefrituurd eten)
Wil je meer richtlijnen? Neem dan een kijkje naar de voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven.
En al het andere advies? Dat eliminieer je best uit je leeslijst.