Doorgaan naar hoofdcontent

AI en werkstress: Hoe de aanpak welzijn beïnvloedt

Digitale technologieën en AI-gebaseerde werknemersbeheer (AIWM) hebben ingrijpende gevolgen voor arbeidsomstandigheden, welzijn en veiligheid. Uit een recente vergelijkende studie van twee automobielbedrijven in België en Italië blijkt hoe managementaanpak en werknemersbetrokkenheid bepalend zijn voor de resultaten. De bedrijven worden niet bij naam genoemd, maar op basis van de kenmerken is het me wel duidelijk om welk Belgisch bedrijf het gaat...

AIWM en de organisatie van werk

AIWM-systemen worden steeds meer ingezet om taken toe te wijzen, prestaties te monitoren en beslissingen te ondersteunen. Hoewel deze technologieën productie efficiënter maken, kunnen ze ook uitdagingen opleveren, zoals verminderde autonomie, psychosociale risico’s en werkintensivering.

  • Italië: Het bedrijf in Italië, een Tier 1-leverancier, kiest voor een participatieve aanpak. Werknemers worden betrokken bij technologische implementaties, wat leidt tot meer transparantie, vertrouwen en lagere stressniveaus.
  • België: Het Belgische bedrijf produceert meer dan 200.000 auto's, waaronder een aanzienlijk aandeel elektrische voertuigen. Het past een hiërarchisch model toe, met minder betrokkenheid van werknemers. Dit resulteert in hogere psychosociale belasting en een verhoogd risico op burn-out.

Gebruik van AIWM en invloed op arbeidsomstandigheden. Bron: Rapport EU-OSHA, p. 8.


Ergonomische risico’s beheersen

Beide bedrijven gebruiken AIWM om ergonomische risico’s te verminderen, maar met verschillende resultaten:

  • Italië: Digitalisering vermindert fysieke belasting door efficiëntieverbeteringen, zoals het beperken van onnodige bewegingen. Werkplekken worden geoptimaliseerd op basis van realtime data.
  • België: Ondanks hoge productieniveaus is de werkdruk hoger door een focus op standaardisatie. Dit kan leiden tot ongelijke belasting, wat ergonomische risico’s vergroot.


Psychosociale risico’s aanpakken

AIWM-systemen kunnen zowel positieve als negatieve psychosociale effecten hebben:

  • Autonomie: In Italië voelen werknemers meer autonomie dankzij toegang tot procesinformatie en flexibele taakstructuren. In België leidt strikte controle tot een gevoel van afhankelijkheid.
  • Stress: Werkintensivering in België verhoogt stressniveaus. In Italië compenseert men dit door extra pauzes en sociale interactie te bevorderen.


De rol van data en transparantie

Het gebruik van data is essentieel in beide bedrijven, maar de perceptie ervan verschilt:

  • Italië: Data worden gezien als een hulpmiddel voor samenwerking en verbetering. Werknemers worden actief betrokken bij het signaleren van problemen.
  • België: Data worden voornamelijk gebruikt voor prestatiemonitoring, wat een gevoel van controle en surveillance kan versterken.


Aanbevelingen voor bedrijven

Om de voordelen van AIWM te benutten en risico’s te minimaliseren, moeten bedrijven de volgende aanbevelingen volgen:

  1. Betrek de werknemers: Participatieve implementatie van technologie verhoogt acceptatie en vermindert weerstand.
  2. Bevorder transparantie: Zorg voor inzicht in hoe data worden gebruikt en bied werknemers inspraak in beslissingen.
  3. Balans tussen productiviteit en welzijn: Introduceer maatregelen zoals werkplekrotatie, extra pauzes en ergonomische verbeteringen.
  4. Continue training: Ondersteun werknemers bij het ontwikkelen van vaardigheden om met nieuwe technologieën om te gaan.


Conclusie

De studie benadrukt het belang van een mensgerichte benadering bij de implementatie van digitale technologieën. Door werknemers centraal te stellen in het proces, kunnen bedrijven niet alleen hun productiviteit verhogen, maar ook een veilige en gezonde werkomgeving waarborgen.


Bron: EU-OSHA - Digital technologies for worker management: implications for safety and health. A comparative study of two automotive companies

Populaire posts van deze blog

Bereken je kans op een hartinfarct

Met behulp van een aantal parameters kun je de statistische kans inschatten of je binnen de tien jaar zal overlijden aan een hart- of vaatziekte.     De SCORE-tabel is niet nieuw. Het is een internationaal erkend werkmiddel dat op basis van het geslacht, de leeftijd, de systolische bloeddruk, het rookgedrag en de verhouding van totaal cholesterol op HDL-cholesterol in één overzichtelijk geheel de kans weergeeft dat je sterft aan een hartinfarct of een beroerte. De getallen worden onderverdeeld in drie categorieën: Groen: Laag risico, minder dan 5% kans om binnen de tien jaar de wormen te voeren Oranje: Matig risico, 5 à 9% kans om binnen de tien jaar de pijp aan Maarten te geven Rood: Hoog risico, 10% of meer kans om binnen de tien jaar aan de verkeerde kant van het gras te gaan liggen Het is en blijft uiteraard slechts een ruwe inschatting. Als je suikerziekte hebt, moet je al niet beginnen met de tabel. Ga dan maar uit van een ernstig verhoogd ris...
Meer lezen

Moderne lotusvoeten

Vandaag verscheen een artikel op VRT NWS , dat schoenen met hoge hakken (voorlopig) lijken te hebben afgedaan. Nu kan ik eindelijk een tekst die ik al sinds begin 2020 als "draft" heb staan, publiceren! Wanneer we lezen over de praktijk van het voetinbinden in het oude China, gruwelen we van zulke barbaarse martelpraktijken. Hoe heeft een schoonheidsideaal ooit in zulke mate kunnen ontsporen? Nochtans bezondigen wij ons aan gelijkaardige praktijken, alleen is het moeilijker om zulke dingen objectief te beoordelen, wanneer je zelf in die cultuur verweven zit. Voetinbinden Ik ga dit cultureel gegeven toch even kaderen. De praktijk van voetinbinden heeft zich in China ontwikkeld tijdens de Tang-dynastie (618-907 na Chr.). Het hield in dat men bij jonge meisjes de voeten omzwachtelde. De vier kleine tenen werden naar binnen geplooid en braken uiteindelijk vanzelf. De grote teen bleef recht. Het resultaat was een "lotusvoetje". Dit gold als een teken van wels...
Meer lezen

Leef naar je waarden: Goede voornemens die werken

Het nieuwe jaar is begonnen, en zoals velen van jullie stel ik ook elk jaar een aantal concrete doelstellingen op. Denk hierbij aan uitdagingen zoals 100 boeken lezen, 1000 dingen opschrijven waar ik dankbaar voor ben, of 250 artikels schrijven. Deze doelen zijn geen harde verplichtingen, maar dienen eerder als leidraad om te leven naar mijn kernwaarden. Kernwaarden als kompas Kernwaarden zijn de principes en overtuigingen die voor jou het belangrijkst zijn in het leven. Ze vormen de basis van wie je bent, wat je belangrijk vindt, en hoe je je keuzes maakt. Denk aan waarden zoals zorgzaamheid, eerlijkheid, groei, vrijheid, creativiteit of gezondheid. Door hieraan concrete doelen te stellen, zorg ik ervoor dat deze waarden niet vaag blijven, maar een plek krijgen in mijn dagelijkse leven. Het opschrijven van 1000 dingen waar ik dankbaar voor ben, houdt me bewust van de kleine en grote momenten die het leven waardevol maken. Het lezen van 100 boeken helpt me groeien en houdt mijn nieuwsg...
Meer lezen