De vrijwillige terugkeer naar werk van personen met een gezondheidsprobleem vraagt om nauwe samenwerking tussen werkgevers, werknemers en preventieprofessionals. Een nieuw rapport van de Nationale Arbeidsraad (NAR) geeft een overzicht van recente inzichten en biedt aanbevelingen om re-integratie te bevorderen.
Opdracht aan de NAR
De Groep van Tien (nationale vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties en vakbonden) vroeg de NAR informatie over de uitgevoerde en lopende initiatieven rond de terugkeer naar werk van langdurig zieken. De NAR organiseerde een reeks hoorzittingen. Aanvankelijk vond een gedachtewisseling plaats met vertegenwoordigers van FOD WASO, het RIZIV, FEDRIS en de RVA. Later sloten ook vertegenwoordigers van externe en interne preventiediensten, de beleidscellen Werk en Sociale Zaken, ziekenfondsen en regionale bemiddelingsdiensten zich aan bij de discussies.
Overzicht van de Re-integratie-inspanningen
De NAR heeft een inventaris opgemaakt van re-integratieactiviteiten. Een belangrijke ontwikkeling is de Terug Naar Werk-Barometer, die statistieken biedt over arbeidsongeschiktheid en hervattingstrajecten. Deze barometer helpt trends begrijpen en kan werkgevers en preventieadviseurs ondersteunen bij het ontwikkelen van gerichte maatregelen.
Zo is er een stijging te zien van 458.252 personen in invaliditeit in januari 2022 naar 502.580 personen in invaliditeit in juni 2024.
Vaststellingen: Wat Werkt en Wat Kan Beter?
- Positieve Trends: Werkhervatting wordt steeds vaker bereikt binnen de eerste drie maanden van arbeidsongeschiktheid. Nieuwe wetgeving vanaf 2024 versterkt de begeleiding door sociale verzekeringen.
- Aandachtspunten: De gegevens blijven gefragmenteerd. Er is behoefte aan geïntegreerde datastromen tussen instellingen zoals het RIZIV en de RSZ. Er is onvoldoende zicht op sectorale verschillen in arbeidsongeschiktheid en op informele re-integratietrajecten.
Rollen van de Preventiedienst en HR
Externe diensten voor preventie spelen een sleutelrol in bewustmaking, informatievoorziening en ondersteuning. Preventieadviseurs-arbeidsartsen missen echter vaak tijdige informatie over langdurig zieken. Dit belemmert hen om een effectief re-integratietraject op te zetten.
Aanbevelingen voor Verbetering
- Procedurele Vereenvoudiging: Maak formele re-integratietrajecten ("Traject 2.0") toegankelijker voor zowel kleine als grote organisaties.
- Bewustwording en Communicatie: Sensibiliseer werkgevers over hun rol in een inclusieve bedrijfscultuur. Informeer werknemers over hun rechten en mogelijkheden voor werkhervatting.
- Innovatieve Tools: Implementeer het TRIO-platform voor veilige communicatie tussen artsen, met respect voor privacy en medisch geheim.
Specifieke Uitdagingen voor Kleine Ondernemingen
Kleinere bedrijven hebben vaak geen interne preventiedienst en missen kennis over complexe wetgeving. Het is nodig om gerichte informatie en begeleiding te bieden aan deze ondernemingen.
Conclusie
De re-integratie van langdurig zieken vereist een holistische aanpak, waarbij samenwerking tussen werkgevers, preventiediensten en sociale partners centraal staat. Door verbeterde gegevensuitwisseling, heldere communicatie en versterkte bewustwording kan de terugkeer naar werk verder worden geoptimaliseerd.