Een recente studie onderzocht het risico op prostaatkanker bij Noorse brandweerlieden. De resultaten tonen geen sterk bewijs voor een verhoogd risico door beroepsmatige blootstelling, hoewel specifieke blootstellingen mogelijk alsnog een beperkte rol spelen.
Achtergrond: Prostaatkanker bij brandweerlieden
Brandweerlieden worden tijdens hun werk blootgesteld aan schadelijke stoffen zoals polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's), asbest en dieseluitlaatgassen. Eerdere studies hebben verhoogde incidenties van prostaatkanker gemeld, maar deze bevindingen worden bemoeilijkt door de invloed van medische surveillance, zoals prostaat-specifiek antigeen (PSA)-testen.
De (on)zin van PSA-testen als screeningsmethode blijft veelbesproken. Er wordt vaker prostaatkanker gedetecteerd, vooral indolente (= symptoomloze), langzaam groeiende vormen die anders onopgemerkt zouden blijven. Dit leidt tot meer diagnoses, maar niet altijd van klinisch relevante gevallen, en kan overdiagnose veroorzaken.
Doel en methode van de studie
Onderzoekers analyseerden gegevens van 4251 mannen in het Noorse Brandweer Cohort (1960-2021). Ze gebruikten Cox-regressie om verbanden te onderzoeken tussen blootstellingsindicatoren en het risico op verschillende typen prostaatkanker: agressieve, indolente en niet-classificeerbare prostaatkanker. Factoren zoals leeftijd, dienstjaren en blootstelling aan branden werden meegenomen.
Belangrijkste bevindingen
- Algemeen risico: Er is geen sterk bewijs dat blootstelling aan brandbestrijding leidt tot een verhoogd risico op prostaatkanker. De hazard ratio's (HR) voor alle prostaatkanker-soorten lagen dicht bij 1, ongeacht de blootstellingsduur of intensiteit.
- Specifieke blootstellingen:
- Medische surveillance: Diagnoses van indolente prostaatkanker zijn gestegen sinds 1990, wellicht door de intensievere medische controles met PSA-testen.
Implicaties voor preventie
Hoewel de studie weinig ondersteuning biedt voor een sterk verband tussen brandweerlieden en prostaatkanker, zijn er enkele aandachtspunten:
- Medische monitoring: Regelmatige controles kunnen bijdragen aan vroegtijdige opsporing van indolente prostaatkanker, maar kunnen ook leiden tot overdiagnose.
- Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM): Correct gebruik van PBM kan blootstelling aan schadelijke stoffen verminderen.
- Langdurige blootstelling: De kleine verhoogde risico’s bij langdurige of intensieve blootstelling onderstrepen het belang van het minimaliseren van blootstelling op de werkplek.
Conclusie
Deze studie vond geen sterk verband tussen het brandweervak en prostaatkanker. Het systematisch uitvoeren van PSA-testen, kunnen eerder leiden tot overdiagnose. Toch kunnen langdurige blootstellingen aan specifieke stoffen een bescheiden rol spelen, wat preventieve maatregelen en monitoring relevant houdt.
Bron
Marjerrison N et al. Occupational exposures of firefighting and prostate cancer risk in the Norwegian Fire Departments Cohort. Scand J Work Environ Health Online-first -article. Published online: 14 Dec 2024. https://doi.org/10.5271/sjweh.4202