Doorgaan naar hoofdcontent

Werken na werktijd: impact op welzijn en werk-thuisbalans

Werken buiten de reguliere werkuren kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid en het welzijn van werknemers. Dat blijkt uit een nieuwe Noorse studie die vier typen werk na werktijd heeft onderzocht en hoe deze samenhangen met burn-out, werk-thuisconflicten en onthechting.

Werken buiten reguliere werkuren: de context

Thuiswerken biedt flexibiliteit, maar kan ook leiden tot ongezonde werkpatronen. In Europa werkt een groeiend deel van de beroepsbevolking regelmatig buiten de reguliere werkuren. Een studie, uitgevoerd onder 1.465 Noorse werknemers over een periode van twee jaar, richtte zich op vier werkpatronen:

  1. Lange dagelijkse werkuren (>10 uur).
  2. Lange wekelijkse werkuren (>40 uur).
  3. Laat op de avond werken (na 21:00 uur).
  4. Snelle terugkeer (minder dan 11 uur tussen shifts).


Belangrijkste bevindingen

De studie benadrukt dat werken buiten reguliere werkuren gevolgen heeft voor het welzijn:

1. Burn-out en werk-thuisconflicten

Lange dagelijkse en wekelijkse werkuren correleren met een verhoogd risico op burn-out en conflicten tussen werk en privé.

Werken na 21:00 uur versterkt werk-thuisconflicten en belemmert onthechting, het proces waarbij werknemers mentaal afstand nemen van werk.

2. Onthechting en herstel

Werken buiten reguliere uren maakt het moeilijker om te herstellen na een werkdag. Dit herstel is belangrijk voor de mentale en fysieke gezondheid.

3. Rol van arbeidstijdcontrole

Werknemers met een hoge mate van controle over hun werkuren ondervinden minder negatieve gevolgen. Dit effect is echter beperkt; controle is geen oplossing voor structureel ongezonde werkpatronen.

Correlatiematrix. Bron: Bernstrøm et al, tabel 1.

Implicaties voor werkgevers

Werkgevers en preventieadviseurs spelen een sleutelrol in het bevorderen van gezonde werkpatronen. De volgende acties worden aanbevolen:

  • Bevorder duidelijke grenzen tussen werk en privé. Werkgevers moeten werknemers aanmoedigen om niet buiten werktijd te werken, tenzij strikt noodzakelijk.
  • Stimuleer onthechting. Creëer een werkomgeving waarin werknemers voldoende hersteltijd krijgen tussen werkdagen.
  • Evalueer en monitor werktijden. Analyseer werkpatronen en grijp in bij langdurige of late werkuren.
  • Zorg voor maatwerk. Flexibele werkregelingen kunnen voordelen bieden, maar moeten worden afgestemd op de individuele behoeften en grenzen van werknemers.


Conclusie

Werken na werktijd kan bijdragen aan burn-out, werk-thuisconflicten en onvoldoende herstel. Hoewel flexibiliteit kan helpen bij de balans tussen werk en privé, wegen de risico’s van langdurig of laat werken zwaarder. Preventieadviseurs hebben een belangrijke taak om werkgevers bewust te maken van deze risico’s en te ondersteunen bij het implementeren van gezonde werkpraktijken.


Bron

Bernstrøm VH et al. The consequences of after-hours work: a fixed-effect study of burnout, pain, detachment and work–home conflict among Norwegian workers. Scand J Work Environ Health, Published online: 04 Dec 2024.

Populaire posts van deze blog

Bereken je kans op een hartinfarct

Met behulp van een aantal parameters kun je de statistische kans inschatten of je binnen de tien jaar zal overlijden aan een hart- of vaatziekte.     De SCORE-tabel is niet nieuw. Het is een internationaal erkend werkmiddel dat op basis van het geslacht, de leeftijd, de systolische bloeddruk, het rookgedrag en de verhouding van totaal cholesterol op HDL-cholesterol in één overzichtelijk geheel de kans weergeeft dat je sterft aan een hartinfarct of een beroerte. De getallen worden onderverdeeld in drie categorieën: Groen: Laag risico, minder dan 5% kans om binnen de tien jaar de wormen te voeren Oranje: Matig risico, 5 à 9% kans om binnen de tien jaar de pijp aan Maarten te geven Rood: Hoog risico, 10% of meer kans om binnen de tien jaar aan de verkeerde kant van het gras te gaan liggen Het is en blijft uiteraard slechts een ruwe inschatting. Als je suikerziekte hebt, moet je al niet beginnen met de tabel. Ga dan maar uit van een ernstig verhoogd ris...
Meer lezen

Moderne lotusvoeten

Vandaag verscheen een artikel op VRT NWS , dat schoenen met hoge hakken (voorlopig) lijken te hebben afgedaan. Nu kan ik eindelijk een tekst die ik al sinds begin 2020 als "draft" heb staan, publiceren! Wanneer we lezen over de praktijk van het voetinbinden in het oude China, gruwelen we van zulke barbaarse martelpraktijken. Hoe heeft een schoonheidsideaal ooit in zulke mate kunnen ontsporen? Nochtans bezondigen wij ons aan gelijkaardige praktijken, alleen is het moeilijker om zulke dingen objectief te beoordelen, wanneer je zelf in die cultuur verweven zit. Voetinbinden Ik ga dit cultureel gegeven toch even kaderen. De praktijk van voetinbinden heeft zich in China ontwikkeld tijdens de Tang-dynastie (618-907 na Chr.). Het hield in dat men bij jonge meisjes de voeten omzwachtelde. De vier kleine tenen werden naar binnen geplooid en braken uiteindelijk vanzelf. De grote teen bleef recht. Het resultaat was een "lotusvoetje". Dit gold als een teken van wels...
Meer lezen

Leef naar je waarden: Goede voornemens die werken

Het nieuwe jaar is begonnen, en zoals velen van jullie stel ik ook elk jaar een aantal concrete doelstellingen op. Denk hierbij aan uitdagingen zoals 100 boeken lezen, 1000 dingen opschrijven waar ik dankbaar voor ben, of 250 artikels schrijven. Deze doelen zijn geen harde verplichtingen, maar dienen eerder als leidraad om te leven naar mijn kernwaarden. Kernwaarden als kompas Kernwaarden zijn de principes en overtuigingen die voor jou het belangrijkst zijn in het leven. Ze vormen de basis van wie je bent, wat je belangrijk vindt, en hoe je je keuzes maakt. Denk aan waarden zoals zorgzaamheid, eerlijkheid, groei, vrijheid, creativiteit of gezondheid. Door hieraan concrete doelen te stellen, zorg ik ervoor dat deze waarden niet vaag blijven, maar een plek krijgen in mijn dagelijkse leven. Het opschrijven van 1000 dingen waar ik dankbaar voor ben, houdt me bewust van de kleine en grote momenten die het leven waardevol maken. Het lezen van 100 boeken helpt me groeien en houdt mijn nieuwsg...
Meer lezen