Een recente studie gepubliceerd in de Scandinavian Journal of Work, Environment and Health toont aan dat onzeker werk van ouders (precaire werkgelegenheid, PE) de geestelijke gezondheid van adolescenten kan schaden. Dit effect blijkt sterker wanneer de vader in een precaire baan werkt. Het onderzoek benadrukt de noodzaak van aandacht voor de intergenerationele impact van arbeidsomstandigheden op gezondheid.
Wat is precaire werkgelegenheid?
Precaire werkgelegenheid verwijst naar banen met onvoldoende inkomen, werkonzekerheid en een gebrek aan arbeidsrechten of bescherming. Deze factoren verhogen de stress en financiële druk bij werknemers, wat niet alleen hun gezondheid schaadt maar ook die van hun gezinsleden. Het verband tussen onzekere werkgelegenheid en mentale gezondheidsproblemen, zoals angst en depressie, is goed gedocumenteerd bij werknemers, maar minder onderzocht bij hun kinderen.
Waarom adolescenten extra kwetsbaar zijn
Adolescenten bevinden zich in een cruciale ontwikkelingsfase waarin hun mentale gezondheid sterk beïnvloed wordt door sociale en familiale factoren. Hoewel de schoolomgeving en leeftijdsgenoten belangrijk zijn, blijven gezinsfactoren een centrale rol spelen. Onzekere werkgelegenheid van ouders kan bijvoorbeeld leiden tot financiële stress en minder tijd en aandacht voor kinderen, wat de gezinsverbondenheid vermindert. Dit kan bijdragen aan risicogedrag en psychische klachten bij adolescenten.
Onderzoeksmethode
De studie maakte gebruik van gegevens van 117.437 Zweedse adolescenten tussen 16 en 20 jaar. Met behulp van een multidimensionaal model werden banen van ouders geclassificeerd als onzeker, ondermaats of standaard. De geestelijke gezondheid van de adolescenten werd gemeten aan de hand van medische diagnoses en medicatievoorschriften. Resultaten werden geanalyseerd met behulp van geavanceerde statistische modellen.
Belangrijkste bevindingen
- Adolescenten van wie een ouder een onzekere baan heeft, lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van psychische stoornissen.
- Het effect is sterker wanneer de vader in een precaire baan werkt. Dit kan worden toegeschreven aan traditionele genderrollen, waarbij vaders vaak als kostwinner worden gezien.
- Financiële druk, verminderde gezinsverbondenheid en stress van de ouder zijn belangrijke mechanismen die bijdragen aan deze negatieve effecten.
Aanbevelingen voor preventie
Dit onderzoek benadrukt de noodzaak van beleid en interventies die precaire werkgelegenheid aanpakken. Denk aan maatregelen zoals het verbeteren van arbeidsrechten, financiële ondersteuning voor gezinnen en programma's gericht op het versterken van de gezinsverbondenheid. Beleidsmakers kunnen hierin een belangrijke rol spelen door samen te werken met werkgevers om de negatieve impact van arbeidsomstandigheden op werknemers en hun gezinnen te minimaliseren.
Conclusie
Onzekere werkgelegenheid van ouders heeft niet alleen directe gevolgen voor werknemers, maar ook voor hun kinderen. Het is daarom belangrijk om deze intergenerationele effecten mee te nemen in preventie- en beleidsmaatregelen. Een gezondere werkomgeving kan bijdragen aan het welzijn van hele gezinnen.
Bron
Aronsson AE et al. Parental precarious employment and the mental health of adolescents: a Swedish registry study. Scand J Work Environ Health. Published online: 22 Jan 2025.