Werkgeversaansprakelijkheid bij arbeidsongevallen na personeelsfeesten: wat preventieadviseurs moeten weten
Personeelsfeesten zijn een moment van ontspanning, maar ze brengen ook risico's met zich mee, zoals verkeersongevallen na afloop. Het recente tragische ongeval waarbij een spookrijder, die terugkwam van een bedrijfsfeest, betrokken was, roept vragen op over de aansprakelijkheid van werkgevers en het belang van preventieve maatregelen.
Wanneer is een ongeval een arbeidsongeval?
Een ongeval tijdens een personeelsfeest of op weg van en naar het feest wordt doorgaans beschouwd als een arbeidsongeval, zelfs als het feest op een externe locatie plaatsvindt. Dit geldt onder meer als:
- Het personeelsfeest georganiseerd werd door het bedrijf of een evenementenbureau namens het bedrijf.
- De werknemer een normale route naar huis volgt zonder onnodige tussenstops.
Wanneer een medewerker onder invloed een ongeval veroorzaakt, wordt de situatie complexer. Hoewel de medewerker strafrechtelijk verantwoordelijk blijft, kan de werkgever burgerrechtelijk aansprakelijk gesteld worden als blijkt dat er onvoldoende maatregelen genomen zijn om risico’s te beperken.
Wettelijke verplichtingen voor werkgevers
Werkgevers zijn verplicht om de veiligheid van hun medewerkers te waarborgen, ook buiten de reguliere werkuren. CAO100 verplicht bedrijven om een preventief alcohol- en drugsbeleid te hebben. Dit beleid moet niet alleen op de werkvloer toegepast worden, maar ook bij evenementen die het bedrijf organiseert. Preventieve maatregelen kunnen onder meer bestaan uit:
- Het aanbieden van alcoholvrije dranken.
- Het beperken van alcoholgebruik door bijvoorbeeld geen "open bar" te voorzien of na een bepaald tijdstip alleen nog alcoholvrije dranken te schenken.
- Het organiseren van veilig vervoer, zoals shuttlebussen, taxidiensten of carpooling.
Rol van evenementenbureaus
Ook het evenementenbureau zou mee aansprakelijk kunnen worden gesteld. Ze kunnen adviseren over het beperken van risico’s, bijvoorbeeld door alcoholtests te voorzien of alcoholvrije alternatieven te promoten. Uiteindelijk blijft de opdrachtgever dan verantwoordelijk voor de beslissingen en de implementatie van deze maatregelen.
Sociale controle: een gedeelde verantwoordelijkheid
Volgens Vias, het verkeersveiligheidsinstituut, ligt de verantwoordelijkheid niet alleen bij werkgevers, maar ook bij de medewerkers zelf en hun collega’s. Sociale controle speelt een belangrijke rol. Collega’s kunnen bijdragen aan veiligheid door:
- Actief in te grijpen als iemand te veel gedronken heeft.
- Alternatief vervoer te regelen, zoals een taxi of Uber.
- Duidelijk afspraken te maken over wie als BOB fungeert.
In sommige landen is het gebruikelijk dat mensen de politie waarschuwen als iemand onder invloed dreigt te gaan rijden. Dit soort sociale verantwoordelijkheid kan levens redden.
Preventieadviseurs: zorg voor een duidelijk beleid
Als preventieadviseur kunt u werkgevers ondersteunen bij het opstellen en uitvoeren van een effectief alcohol- en drugsbeleid. Zorg ervoor dat het beleid niet alleen op papier bestaat, maar ook actief wordt toegepast, zeker bij bedrijfsfeesten. Adviseer proactief over maatregelen en benadruk het belang van sociale controle. Zo helpt u werkgevers om de veiligheid van hun medewerkers te waarborgen en mogelijke aansprakelijkheid te vermijden.
Zie ook
VRT NWS - 2 doden en 1 zwaargewonde bij dodelijk ongeval met spookrijder op A12 in Meise
Het Nieuwsblad - Spookrijder die dodelijk ongeval veroorzaakte, kwam van bedrijfsfeest: “Als werkgever nalatig is geweest, zal die mee moeten opdraaien”