Van september 2022 tot en met februari 2023 onderzocht het Europees Agentschap voor veiligheid en gezondheid op het werk (EU-OSHA) de belangrijkste kankerrisico’s voor werknemers. In Duitsland, Ierland, Spanje, Frankrijk, Hongarije en Finland werden via CATI (Computer Assisted Telephone Interview) 24.402 gesprekken gevoerd. De volledige dataset, een csv-bestand van 107 MB, is nu door EU-OSHA vrijgegeven.
Omvang en methode van het onderzoek
Dit onderzoek, het eerste in zijn soort, bestreek een breed scala aan beroepen, inclusief die waar normaal gesproken minder aandacht aan wordt besteed, zoals zelfstandigen en werknemers in micro- en kleine organisaties. De enquête richtte zich op 24 bekende risicofactoren voor kanker, waaronder chemische stoffen, procesgegenereerde stoffen, en fysieke risicofactoren. Werknemers uit zes EU-lidstaten namen deel, waardoor het onderzoek een gedetailleerd beeld geeft van de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen op de werkplek.
De voornaamste risicofactoren
De belangrijkste bevindingen wijzen uit dat werknemers het meest worden blootgesteld aan ultraviolette (UV) zonnestraling en dieseluitlaatgassen. Andere noemenswaardige risicofactoren zijn benzeen, respirabel kristallijn silica (RCS), en formaldehyde.
De studie besteedde ook aandacht aan werknemers die tegelijkertijd aan meerdere risicofactoren werden blootgesteld.
UV-straling: De meest voorkomende blootstelling
UV-straling, met inbegrip van oogblootstelling, is de meest voorkomende blootstelling, waarbij 20,8% van de werknemers betrokken is. Deze blootstelling komt vooral voor bij buitenwerkers, zoals bouwvakkers, landarbeiders, chauffeurs, transportmedewerkers en werknemers in beschermende diensten. Het werken in sneeuwrijke omgevingen zonder oogbescherming draagt bij aan een hoog niveau van UV-straling.
Dieseluitlaatgassen: Blootstelling van één op vijf werknemers
Ongeveer 20% van de werknemers wordt blootgesteld aan dieseluitlaatgassen, veelal op een laag niveau. De blootstelling is het hoogst onder werknemers bij benzine- en benzinestations, in mijnen, bij wegenbouw en onderhoud, en bij chauffeurs en transportmedewerkers. Risicovolle omstandigheden omvatten het werken met dieselvoertuigen in gesloten ruimtes en onvoldoende beschermingsmaatregelen bij het onderhoud van dieselvoertuigen.
Benzeen: Blootstelling in specifieke sectoren
13% van de werknemers wordt blootgesteld aan benzeen. Dit is voornamelijk het geval bij werknemers van benzine- en benzinestations, wegenbouw, onderhoudspersoneel en brandweerlieden. Belangrijke blootstellingsbronnen zijn het bijtanken van benzine, onderhoudswerkzaamheden aan benzinevoertuigen en werken in de buurt van draaiende benzinevoertuigen.
Respirabel kristallijn silica (RCS): Belangrijkste risicogroepen
8,4% van de werknemers wordt blootgesteld aan RCS. Bouwvakkers, mijnwerkers, wegenbouwpersoneel en werknemers in de keramiekproductie lopen het meeste risico. Risicovolle omstandigheden zijn onder meer het onjuist reinigen van zandstof, het mengen van beton of cement, werken met kunststeen, en onvoldoende beschermingsmaatregelen bij het werken met natuursteen of beton.
Formaldehyde: Diverse sectoren betrokken
6,4% van de werknemers wordt blootgesteld aan formaldehyde. Vooral werknemers in de stoffeerderij, bloemisten, brandweerlieden, schoen- en lederwarenproducenten, en werknemers in de rubber- en kunststofindustrie worden hieraan blootgesteld. Het gebruik van bepaalde soorten lijm, zoals tweecomponenten epoxy of kunsthars houtlijmen, en het werken met bepaalde soorten houtproducten zoals multiplex, spaanplaat, triplex of MDF, zijn voornaamste blootstellingsbronnen.
Conclusie
De bevindingen van deze studie zijn nuttig voor het aanscherpen van preventieve maatregelen en het bijwerken van het beleid. Ze kunnen bijdragen aan aanpassingen in de richtlijn voor carcinogene, mutagene en reprotoxische agentia en een bijdrage leveren aan het Europees kankerbestrijdingsplan.
EU-OSHA stelt naast de dataset ook diverse ondersteunende documenten beschikbaar, zoals de vragenlijst, documentatie, toelichting en een lijst van gerelateerde publicaties. Hier kunnen onderzoekers de WES-dataset en alle bijbehorende technische bestanden downloaden.
Bronnen
EU-OSHA - Risicofactoren voor kanker in Europa – bekijk de eerste bevindingen van de enquête van EU-OSHA over de blootstelling van werknemers https://osha.europa.eu/nl/highlights/cancer-risk-factors-europe-discover-first-findings-eu-oshas-workers-exposure-survey
EU-OSHA - Occupational cancer risk factors in Europe – first findings of the Workers’ Exposure Survey https://osha.europa.eu/sites/default/files/documents/WES_first_findings_en.pdf
OSH News - The Workers’ exposure survey dataset is now available for research