De Hoge Gezondheidsraad heeft in advies nr. 9837 (herziene) aanbevelingen opgesteld over RSV-vaccinatie bij volwassenen en senioren. Eén enkele dosis bij primovaccinatie biedt minstens 2 jaar bescherming. Ik geef meer duiding.
Wat is RSV?
RSV staat voor respiratoir syncytieel virus, een zeer besmettelijk virus dat infecties van de luchtwegen veroorzaakt. Het treft mensen van alle leeftijden, maar kan bijzonder ernstig zijn voor bepaalde risicogroepen, zoals jonge kinderen, ouderen en mensen met een verzwakt immuunsysteem of chronische aandoeningen.
Bij gezonde volwassenen veroorzaakt RSV doorgaans milde symptomen zoals een verkoudheid, hoesten of een loopneus. Voor risicogroepen kan het echter leiden tot ernstige complicaties zoals longontsteking, acute bronchitis of een verergering van bestaande aandoeningen zoals astma of COPD.
Het virus verspreidt zich via druppeltjes die vrijkomen bij hoesten, niezen of praten, maar ook door contact met besmette oppervlakken of handen. RSV komt voornamelijk voor tijdens de herfst- en wintermaanden en vormt een aanzienlijke belasting voor gezondheidszorgsystemen vanwege de hoge aantallen besmettingen en ziekenhuisopnames in deze periode.
Preventieve maatregelen zoals goede handhygiëne en het vermijden van nauw contact met besmette personen spelen een belangrijke rol in het beperken van de verspreiding. Daarnaast is vaccinatie beschikbaar voor specifieke risicogroepen.
Beschikbare vaccins en effectiviteit
In België zijn momenteel twee vaccins tegen RSV beschikbaar: Arexvy® (GSK) en Abrysvo® (Pfizer). Deze vaccins hebben in klinische studies een hoge effectiviteit aangetoond bij het voorkomen van ernstige RSV-infecties. De bescherming blijft ten minste twee seizoenen effectief na één dosis. Een derde vaccin, mResvia® (Moderna), heeft ook goedkeuring gekregen en toont veelbelovende resultaten.
Aanbevelingen voor vaccinatie
- Personen van 60 jaar en ouder met ten minste één risicofactor, zoals chronische hart- of longaandoeningen, diabetes of immunodeficiëntie.
- Alle personen van 75 jaar en ouder, ongeacht risicofactoren.
Vaccinatie wordt idealiter uitgevoerd in september of oktober, voorafgaand aan het RSV-seizoen (I know, dit advies komt dus een beetje laat).
Overwegingen voor zorgmedewerkers
Hoewel zorgmedewerkers vaak worden blootgesteld aan luchtwegvirussen zoals RSV, is vaccinatie voor hen vanuit de Hoge Gezondhiedsraad niet standaard aanbevolen in het kader van RSV-preventie. De aanbeveling van de Risk Management Group (RMG) echter benadrukt het belang van vaccinatie tegen RSV (naast andere vaccinaties) voor werknemers in de zorg.
Relevantie van vaccinatie voor zorgmedewerkers
De RMG beveelt aan dat zorgmedewerkers zich laten vaccineren tegen RSV om:
- Zelfbescherming: Zorgmedewerkers lopen een verhoogd risico op blootstelling aan RSV vanwege hun dagelijkse interactie met besmette patiënten.
- Bescherming van patiënten: Vaccinatie van zorgverleners kan indirect de kwetsbare populatie beschermen door de kans op overdracht van het virus te verminderen.
- Bevordering van continuïteit in de zorg: Door vaccinatie kunnen uitval en verzuim van zorgmedewerkers door ziekte worden beperkt.
Aanbevolen aanpak
Op basis van het advies van de RMG kan het volgende worden gedaan:
- Bewustwording creëren: Zorginstellingen kunnen hun werknemers informeren over het belang van vaccinatie tegen RSV.
- Vaccinatie aanbieden: Het faciliteren van vaccinaties binnen zorginstellingen kan de drempel voor zorgmedewerkers verlagen om zich te laten vaccineren.
Conclusie
RSV-vaccinatie biedt een effectieve manier om de gezondheid van ouderen te beschermen en de impact op het zorgsysteem te verminderen. Preventieadviseurs spelen een belangrijke rol bij het bevorderen van bewustwording en implementatie van vaccinatieprogramma's.
Bronnen
Hoge Gezondheidsraad - Vaccinatie tegen RSV (volwassenen) – herziening 2024
FOD Volksgezondheid - PERSMEDEDELING van de RISK MANAGEMENT GROUP- Waarschuwingsniveau voor luchtweginfecties verhoogd naar code geel